خبر خوش برای دهک‌های پایین: اصلاح یارانه‌ها کلید خورد – افزایش حقوق از حذف ثروتمندان!
در حالی که تورم و گرانی، نفس اقشار کم‌درآمد را به شماره انداخته، مجلس شورای اسلامی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری نزدیک، فرآیند اصلاح دهک‌بندی یارانه‌ها را آغاز کرده‌اند.
به گزارش اینتیتر، در حالی که تورم و گرانی، نفس اقشار کم‌درآمد را به شماره انداخته، مجلس شورای اسلامی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری نزدیک، فرآیند اصلاح دهک‌بندی یارانه‌ها را آغاز کرده‌اند. این اقدام بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، با هدف هدفمندسازی پرداخت‌ها و حذف یارانه از دهک‌های ۸ تا ۱۰ (حدود ۱۸ میلیون نفر) طراحی شده تا منابع به سمت دهک‌های ۱ تا ۷ هدایت شود. احمد فاطمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، تأکید کرده که کمیسیون با نظارت دقیق، تخصیص اعتبارات به زنان سرپرست خانوار، مددجویان کمیته امداد و بهزیستی، جانبازان معسر و سایر اقشار آسیب‌پذیر را پیگیری می‌کند.
فاطمی با اشاره به چالش محدودیت منابع مالی، گفت: «با وجود کمبود اعتبارات، تمرکز مجلس و کمیسیون اجتماعی بر حمایت از دهک‌های پایین در حوزه‌های اشتغال، وام مسکن، کالابرگ الکترونیکی و یارانه‌هاست. وزارت کار نیز عملکرد قابل قبولی در این زمینه داشته و معیارهای دهک‌بندی نیاز به بازنگری دارد.» وی افزود که این همکاری‌ها، بخشی از تمهیدات بودجه ۱۴۰۴ برای پشتیبانی از آسیب‌پذیران است.
حذف یارانه از دهک‌های بالا و افزایش برای دهک‌های پایین
طبق مصوبه بند «پ» تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت مکلف به حذف یارانه نقدی دهک‌های ۸ تا ۱۰ شده است. تاکنون بیش از ۷۵۰ هزار نفر از دهک‌های ۴ تا ۹ حذف شده‌اند و تا پایان سال، یارانه سه دهک بالا (۱۸ میلیون نفر) کاملاً قطع خواهد شد. حسن نوروزی، رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها، اعلام کرده که این منابع برای افزایش یارانه دهک‌های ۱ تا ۳ (از ۴۰۰-۵۰۰ هزار تومان به مبالغ بالاتر) استفاده می‌شود.
| دهک درآمدی | وضعیت یارانه نقدی ۱۴۰۴ | یارانه کالابرگ | توضیحات |
|---|---|---|---|
| ۱ تا ۳ | دریافت (افزایش پیش‌بینی‌شده) | مشمول | حمایت ویژه برای کم‌درآمدها |
| ۴ تا ۷ | دریافت (۳۰۰ هزار تومان) | مشمول | بدون تغییر عمده |
| ۸ تا ۱۰ | حذف کامل تا پایان سال | غیرمشمول | منابع به دهک‌های پایین منتقل می‌شود |
نحوه استعلام و اعتراض به دهک‌بندی: خانوارها می‌توانند از طریق سامانه حمایت وزارت کار (hemayat.mcls.gov.ir) با ورود کد ملی و شماره همراه سرپرست، دهک خود را استعلام کنند. اعتراضات ظرف ۱۰ روز کاری بررسی شده و نتیجه از طریق پیامک اطلاع‌رسانی می‌شود. در صورت نیاز، به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کنید. آزمون وسع هر ۶ ماه یک‌بار توسط وزارت کار انجام می‌شود تا دهک‌ها بر اساس درآمد، دارایی و تراکنش‌های بانکی به‌روزرسانی شوند.
طرح اعتبار ملی: تسهیلات ارزان برای دهک‌های پایین و اتصال به زنجیره تأمین مالی
در خبری تازه، سیدعلی مدنی‌زاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، از اجرای طرح «اعتبار ملی ایرانیان» به عنوان یکی از ۶ پروژه بزرگ وزارت اقتصاد خبر داد. این طرح، تسهیلات ارزان‌قیمت هدفمند برای دهک‌های پایین ارائه می‌دهد و به شبکه تأمین مالی زنجیره‌ای (SCF) متصل می‌شود تا اعتبار بین تولید، توزیع و مصرف گردش کند.
مدنی‌زاده در نشست هم‌اندیشی توانمندسازی زنجیره ارزش پوشاک (با حضور احمد میدری، وزیر کار) توضیح داد: «طرح اعتبار ملی، یارانه انرژی و ارز ترجیحی را در قالب تسهیلات زنجیره‌ای پرداخت می‌کند تا عدالت اقتصادی واقعی اجرا شود. این مدل، بانکداری سنتی را کنار گذاشته و هزینه تأمین مالی را کاهش می‌دهد، نقدینگی را کنترل کرده و تورم را مهار می‌کند.» وی افزود که طرح‌هایی مانند جوانی جمعیت، فرزندآوری، ازدواج و حمایت‌های اجتماعی به این شبکه متصل خواهند شد و بنگاه‌های کوچک و متوسط (لوکوموتیو اشتغال) از بازار بانکی بهره‌مند می‌شوند، در حالی که بنگاه‌های بزرگ به بازار سرمایه می‌روند.
مزایای کلیدی طرح اعتبار ملی:
- حمایت از دهک‌های پایین: تسهیلات ارزان برای خرید کالا، مسکن و اشتغال.
- کاهش تورم: گردش اعتبار در زنجیره تولید، بدون فشار بر پایه پولی.
- عدالت مالی: اتصال به سامانه وثایق و اعتبارسنجی برای هدفمندی بیشتر.
جزئیات طرح به‌زودی اعلام می‌شود، اما اگر عملیاتی شود، می‌تواند نفس تازه‌ای به بودجه خانوارهای کم‌درآمد ببخشد.
چشم‌انداز: عدالت‌محور با نظارت مجلس
این اقدامات، گام‌هایی برای عدالت اقتصادی است، اما چالش‌هایی مانند عدم شفافیت درآمدها و املاک (که احمد بیگدلی، نماینده مجلس، به آن گلایه کرده) همچنان وجود دارد. فاطمی تأکید کرده که کمیسیون اجتماعی بر اجرای دقیق نظارت خواهد داشت. برای پیگیری، به سایت وزارت کار (mcls.gov.ir) یا سامانه حمایت مراجعه کنید.
