حذف ۱۸ میلیونی یارانه تا پایان ۱۴۰۴: کالابرگ آبان با اعتبار افزایشی + اعتراض از hemayat
احد رستمی، رئیس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، در گفت‌وگو با شبکه خبر اعلام کرد: بر اساس تکلیف قانونی بودجه، یارانه نقدی دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ قطع می‌شود و منابع آن به کالابرگ و حمایت از کم‌درآمدها اختصاص می‌یابد.
به گزارش اینتیتر، احد رستمی، رئیس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، در گفت‌وگو با شبکه خبر اعلام کرد: بر اساس تکلیف قانونی بودجه، یارانه نقدی دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ قطع می‌شود و منابع آن به کالابرگ و حمایت از کم‌درآمدها اختصاص می‌یابد.
از ابتدای ۱۴۰۴، ماهانه ۱ تا ۳ میلیون نفر از پردرآمدها حذف شده و تا پایان سال، حدود ۱۸ میلیون نفر (سه دهک بالا) از فهرست خارج خواهند شد. تاکنون ۸ میلیون نفر حذف شده‌اند. این اقدام، با هدف هدفمندسازی یارانه‌ها و عدالت حمایتی، توسط دولت سیزدهم کلید خورده و با اعتراضاتی از سوی نمایندگان و ذینفعان همراه است.
سازوکار شناسایی و حذف: داده‌های ثبتی بدون خوداظهاری
پایگاه رفاه ایرانیان (از ۱۳۹۲) داده‌های ثبتی خانوار – دارایی‌ها، حساب‌های بانکی، گردش مالی، تعداد خودروهای لوکس و موقعیت اجتماعی – را تجمیع می‌کند و دهک‌بندی بر اساس امتیازدهی دقیق انجام می‌شود. رستمی افزود: «این فرآیند ثبتی‌محور است و خوداظهاری نقشی ندارد.» اعتراضات اصلی به حساب‌های بانکی (مبالغ شرکت‌ها یا اقوام) و خودروها مربوط می‌شود؛ برای حل، با بانک مرکزی تفکیک حساب‌های شخصی/تجاری و ایجاد حساب تنخواه‌گردان شرکت‌ها در دستور است.
اعتراض به حذف: پیگیری از سامانه حمایت
افرادی که به دهک‌بندی یا حذف اعتراض دارند، از طریق hemayat.mcls.gov.ir درخواست تجدیدنظر ثبت کنند. این سامانه، رسیدگی به شکایات را تسهیل می‌کند. احمد انارکی محمدی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، با انتقاد از حذف‌ها گفت: «ابتدا دهک‌ها بازنگری و بروزرسانی شود؛ خط فقر بالاتر رفته و دقت لازم است.» وی افزود: کالابرگ جدید از آبان با رویکرد تازه (کالاهای اساسی مورد نیاز خانوار) اجرا می‌شود و آیین‌نامه آن شامل افزایش اعتبار برای جبران تورم است – رقم قبلی با شرایط فعلی همخوانی ندارد.
کالابرگ الکترونیک: جایگزین یارانه نقدی از آبان
رستمی از اجرای طرح کالابرگ جدید از آبان خبر داد: هدف، ارتقای معیشت دهک‌های پایین و مدیریت منابع است. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، دولت را مکلف به آغاز مرحله جدید در آبان کرد. در این طرح، یارانه از نهاده‌ها به مصرف‌کننده منتقل می‌شود تا ثبات قیمتی حفظ و قدرت خرید کالاهای ضروری افزایش یابد. پوشش احتمالی تا هفت دهک اول، با افزایش رقم (جبران تورم) و تمرکز بر امنیت غذایی. وزیر تعاون تأکید کرده: کمک‌ها صرف کالاهای اساسی شود. تا ۱۴۰۵، کالابرگ جایگزین کامل یارانه نقدی می‌شود و منابع حذف‌شدگان (۱۸ میلیون نفر) به آن تزریق می‌گردد.
اجرای موفق نیازمند هماهنگی دولت، مجلس و بخش خصوصی برای جلوگیری از شوک قیمتی است. این تحول، فصل جدیدی در سیاست‌های حمایتی ایجاد می‌کند.
