آمار تولید و فروش خودرو‌های مونتاژی در سال گذشته
در سالی که گذشت، خودروسازان بخش خصوصی که عمدتاً به مونتاژ خودرو‌های چینی می‌پردازند، با رشد قابل‌توجهی در تولید و فروش مواجه شدند؛ بر اساس گزارش‌ها، بزرگترین شرکت‌های خودروساز مونتاژی افزایش ۶٠ تا ١٢۴ درصدی در فروش خودرو‌های سواری را تجربه کرده‌اند؛ این موضوع نشان می‌دهد که استقبال از خودرو‌های مونتاژی در سال ١۴٠٣، بیشتر بوده است.
به گزارش اینتیتر به نقل از ایسنا، طی سال‌های اخیر، صنعت خودروسازی ایران شاهد افزایش چشمگیر تولید و عرضه خودرو‌های مونتاژی بوده و حضور خودرو‌های مونتاژی در کشور پررنگ شده است؛ با توجه به محدودیت‌های موجود در واردات خودرو‌های خارجی، خودروسازان داخلی به‌ویژه شرکت‌های خصوصی، تمرکز خود را بر مونتاژ محصولات برند‌های خارجی، به‌خصوص چینی، قرار داده‌اند.
سال ۱۴۰۳ نیز از این روند مستثنی نبوده و گزارش‌ها نشان می‌دهد که تیراژ تولید خودرو‌های مونتاژی در ایران رشد قابل‌توجهی داشته است. بااین‌حال، این صنعت همچنان با چالش‌هایی نظیر تغییرات تعرفه‌ای، وابستگی به واردات قطعات و نوسانات نرخ ارز روبه‌رو است. در این گزارش، روند تولید، وضعیت بازار، قیمت‌گذاری و چالش‌های پیش روی خودرو‌های مونتاژی در سال ۱۴۰۳ را بررسی می‌کنیم.
در سال ۱۴۰۳، خودروسازان بخش خصوصی که عمدتاً به مونتاژ خودرو‌های چینی می‌پردازند، با رشد قابل توجهی در تولید و فروش خود مواجه شدند.
آمار تولید خودرو‌های مونتاژی در ایران طی سال ۱۴۰۳
در سال ۱۴۰۳، صنعت خودروسازی ایران با چالش‌ها و تغییرات متعددی مواجه بود که بر تولید خودرو‌های مونتاژی نیز اثر گذاشت؛ بر اساس آمار منتشر شده، تا پایان بهمن‌ماه ۱۴۰۳، مجموع تولید خودرو مونتاژی در کشور، حدود یک میلیون دستگاه بوده که کمتر از برنامه‌ریزی برای تولید ۱.۵ میلیون دستگاه است.
می‌توان گفت شرکت‌های خودروسازی خصوصی نقش مهمی در تولید سدان‌های مونتاژی در سال ۱۴۰۳ داشته‌اند؛ بر اساس گزارش‌ها، تا پایان بهمن‌ماه ١۴٠٣، در مجموع قریب به یک میلیون دستگاه خودرو سواری (٩٩٩ هزار و ٢٩١ دستگاه) با کاهش ۳.۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن، حدود ١۵٨ هزار و ٨٢۴ دستگاه وانت مونتاژی با رشد ۴۶ نسبت به ١١ ماهه سال ١۴٠٢ و قریب به ٢٠ هزار دستگاه خودرو (١٩ هزار و ٩٨٣ دستگاه) سنگین مونتاژی کامیونت، کامیون و کشنده با رشد ٣٩.٨ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ١۴٠٢، تولید شد.
در مجموع، تولید کلی خودرو‌های مونتاژی در کشور از ابتدای سال ١۴٠٣ تا پایان بهمن ماه به یک میلیون و ١٨١ هزار و ۴٧۴ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال ١۴٠٢ کاهش ۳.۸ درصدی را نشان می‌دهد.
رشد فروش خودرو‌های مونتاژی در سالی که گذشت
بررسی آمار تولید و فروش شرکت‌های خودروساز خصوصی (مونتاژکار) اصلی، این شرکت‌ها افزایش ۷۴ درصدی در فروش خودرو‌های سواری را تجربه کردند. به‌عنوان مثال، کرمان موتور رشد فروش حدود ۱۲۴ درصدی، مدیران‌خودرو ۶۰ درصد و گروه بهمن ۶۵ درصد رشد فروش در سال ١۴٠٣ نسبت به سال ١۴٠٢ را تجربه کردند.
با این حال اما، برخی مدل‌های مونتاژی هم با کاهش تولید مواجه شدند؛ بطور مثال، ایران‌خودرو در ۹ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ تعداد ١٠ هزار و ٧۵٠ دستگاه محصولات خانواده هایما را مونتاژ کرد که نسبت به مدت مشابه سال ١۴٠٢، بیش از ۳۰ درصد کاهش داشته است.
افزایش قیمت خودرو‌های مونتاژی در پی تغییرات تعرفه‌ای
در فروردین ماه ۱۴۰۳، وزارت صنعت، معدن و تجارت پیشنهادی مبنی بر افزایش تعرفه واردات قطعات منفصله خودرو ارائه داد که پیش‌بینی می‌شد منجر به افزایش قابل‌توجه قیمت خودرو‌های مونتاژی شود.
بر اساس این پیشنهاد، تعرفه واردات قطعات برای خودرو‌های با حجم موتور زیر ۱.۵ لیتر تا ۱۲ درصد و برای خودرو‌های با حجم موتور بالای ۱.۵ لیتر تا ۵۵ درصد افزایش یافت؛ این افزایش تعرفه قیمت خودرو‌های مونتاژی را بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان افزایش داد و شرایط بگونه‌ای شد که برخی کارشناسان صنعت خودرو کشور پیش‌بینی می‌کردند که تدوام این افزایش قیمت در پی افزایش تعرفه، حتی ممکن است تولید برخی مدل‌ها را متوقف کند.
البته قابل ذکر است که افزایش قیمت نسبت به کاهش قیمت‌های سال ١۴٠٢ و در پی سیاست دولت سیزدهم اتفاق افتاده بود؛ دی‌ماه ۱۴۰۲ بود که گزارش‌ها حکایت از کاهش ۴۳ درصدی قیمت خودرو‌های مونتاژی در بازار داشت. این کاهش قیمت به‌دلیل برنامه‌های تحولی دولت سیزدهم در حوزه تولید و تنظیم بازار خودرو صورت گرفت که منجر به افزایش تولید و عرضه خودرو و همچنین واردات خودرو‌های خارجی شد.
تولید پیکاپ‌های مونتاژی در سال ۱۴۰۳
در پنج ماهه نخست سال ۱۴۰۳، تعداد ۷.۲۷۳ دستگاه پیکاپ مونتاژی در کشور تولید شد که رکوردی تازه در صنعت تولید خودرو مونتاژی در کشور بود.
مدل ''KMC T۸'' تولید شده توسط کرمان‌موتور با تیراژ ۴.۵۵۷ دستگاه، رتبه اول تولید را به خود اختصاص داد. پس از آن، ''کلوت'' مکث‌موتور با ۱.۵۲۶ دستگاه و ''فوتون دیزلی'' ایران‌خودرو دیزل با ۵۱۶ دستگاه در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.
چالش‌ها و آینده صنعت مونتاژ خودرو در ایران
با وجود رشد تولید و فروش در سال ۱۴۰۳، صنعت مونتاژ خودرو در ایران با چالش‌هایی هم مواجه بود؛ وابستگی به واردات قطعات، تغییرات در سیاست‌های تعرفه‌ای و نوسانات قیمت ارز از جمله مسائلی بودند که بر قیمت و تیراژ تولید خودرو‌های مونتاژی تأثیرگذار بوده و هست؛ بنابراین یکی از موضوعاتی که کارشناسان و فعالان صنعت خودرو کشور (باتوجه به استقبال صورت گرفته از خودرو‌های تولیدی بخش خصوصی/مونتاژی) معتقد بوده و هستند که جهت حفظ روند رشد و توسعه پایدار در این صنعت، لازم است برنامه‌ریزی‌های دقیقی در زمینه افزایش داخلی‌سازی قطعات، بهبود کیفیت و کاهش وابستگی به واردات صورت گیرد.
