ایران برای جنگ با اسرائیل یک برگ برنده رو کرد

معرفی نخستین موشک پرسه زن جهان

در شرایط فعلی ایران به نقطه‌ای رسیده که به شبه نظامیان تحت حمایت خود از جمله حوثی‌های یمن و حزب الله لبنان بمب و موشک می‌دهد و منابع موردنیاز آن‌ها را تأمین می‌کند. همچنین ایران در ساخت و تولید سامانه‌های پدافندی مهمی نظیر سامانه پدافندی سوم خرداد نقش پررنگی ایفا کرده است. طی چند سال اخیر، هویت یکی از موشک‌های پدافندی کشورمان برای غربی‌ها فاش شده چرا که جمهوری اسلامی این سلاح قدرتمند را در اختیار حوثی‌ها و حزب الله قرار داده است.

موشک ۳۵۸ که در عربی به شاهین معروف شده، یک مهمات پرسه‌زن دفاع هوایی است. در اصطلاحات نظامی به مهماتی پرسه‌زن گفته می‌شود که می‌تواند پس از شلیک شدن، بر فراز منطقه هدف برای مدت معینی پرواز کند و به وسیله اپراتوری که به وسیله دوربین روی آن نصب شده، مختصات هدف را کشف کرده و با قفل کردن روی آن، موشک را به نقطه مدنظر بزند.

مهمات پرسه‌زن به زعم برخی از کارشناسان نظامی در زمره پهپادهای انتحاری دسته‌بندی می‌شوند چرا که می‌توانند مثل مهمات پرسه‌زن برای چند دقیقه و شاید هم چند ساعت پرواز انتظاری داشته باشند تا اپراتور آن‌ها هدف را کشف کرده و به آن حمله کند. لازم به ذکر است که همه پهپادهای انتحاری مجهز به چنین قابلیتی نیستند.

موشک پدافندی ۳۵۸

موشک پدافندی ۳۵۸ ساخت ایران برای نخستین مرتبه در سال ۲۰۱۸ میلادی رویت شد. در آن سال لاشه یکی از این راکت‌ها در یمن به واسطه نیروهای عربستانی کشف شد چرا که ۳۵۸ شلیک شده نتوانسته بود هدف خود را کشف کند و به همین خاطر پس از پرواز انتظاری، سقوط کرده بود.

شایعات پیرامون یک موشک جدید ساخت ایران داغ بود تا اینکه یک سال بعد، نیروی دریایی ایالات متحده موفق شد محموله ارسالی ایران به یمن را در دریا ضبط کرده و یک راکت ۳۵۸ در آن پیدا کند. شکل ظاهری این موشک مشابه موشک‌های هوا به هوا بوده و دارای ۲.۷ متر طول و یک کلاهک ۱۱ کیلوگرمی است.

روی بدنه موشک پدافندی ۳۵۸ حدود ۱۲ بالچه در سه بخش با اندازه‌ها و اشکال مختلف دیده می‌شود. مشخص نیست که این سلاح چقدر برد دارد زیرا آنچه برای یک مهمات پرسه زن با این مقیاس اهمیت دارد، مدت زمان پرواز انتظاری و درنگی است که برای کشف هدف و انهدام آن انجام می‌دهد.

به هر حال گفته شده محدوده ارتفاع عمل این موشک ۸.۵ کیلومتر بوده حال آن که ارزیابی‌های پنتاگون نشان می‌دهد ارتفاع موثر آن زیر ۶ کیلومتر خواهد بود.

فرآیند شلیک موشک ۳۵۸

۳۵۸ پرسه‌زن از یک راکت کمکی بهره می‌گیرد و از یک لانچر ساده برای پرتاب استفاده می‌کند. پیشرانه این موشک از نوع توربوجت است که مختص موشک‌های کروز کوچک ساخته شده. آن نسخه‌ای که نیروی دریایی آمریکا از محموله ایران کشف و ضبط کرده، مجهز به موتور توربوجت ساخت هلند بود.

موشک ۳۵۸ بعد از این که شلیک می‌شود، در یک منطقه خاص، الگوی پرواز ۸ شکل را ترسیم می‌کند تا هدف توسط اپراتور و به کمک دوربین حرارتی نصب شده روی دماغه آن کشف شده و روی هدف قفل گردد. به طور کلی این مهمات پرسه‌زن به دو روش به دشمن حمله خواهد کرد:

روش خودکار: در این روش پس از قفل دوربین روی هدف، سر موشک روی هدف به شکل خودکار قرار می‌گیرد و راکت با تعقیب آن ضربه نهایی را می‌زند.

روش دستی: در این روش موشک به وسیله اپراتور و به شکل هدایت همزمان به طرف هدف خواهد رفت.

منابع غربی مدعی شده‌اند که با توجه به دو روش خودکار و غیرخودکار، این موشک می‌تواند علیه هر هدفی چه در آسمان، زمین و حتی روی دریا استفاده شود. سلاح ۳۵۸ ایران مجهز به یک فیوز انفجار مجاورتی لیزری شده که به محض رد شدن از کنار هدف منفجر خواهد شد. به نظر می‌رسد فیوز انفجار مجاورتی لیزری به کار رفته روی بدنه این موشک با فیوزی که در موشک میثاق تعبیه شده یکسان است.

یکی از نکات جالب پیرامون مهمات پرسه‌زن این است که آن قدر در آسمان به گشت‌زنی ادامه می‌دهد تا سوختش تمام شود و خودکشی کند. (منظور این که منفجر شود) سرعت این موشک به نقل از منابع غربی ۵۵۰ کیلومتر در ساعت بوده و نه تنها روی ضدپهپادها موثر است بلکه تأثیر زیادی روی جت‌های جنگی می‌گذارد.

سابقه فعالیت موشک ۳۵۸

گزارش‌ها حاکی از این است که حوثی‌های یمن بارها از موشک 358 علیه مواضع جنگنده‌های سعودی استفاده کرده‌اند. علاوه بر این گفته شده حزب الله از این سلاح علیه جنگنده‌های اسرائیلی کمک گرفته ولی نتوانسته موفقیتی در سرنگونی آن‌ها کسب کند. با این حال 358 موفق شده پهپادهایی نظیر MQ1 آمریکا، هرمس 450 و 900 اسرائیل و بایرکتار و ایکینجی ترکیه را سرنگون کند.

همچنین یک نوع از این مهمان پرسه‌زن سال ۲۰۲۱ در نزدیکی فرودگاه کرکوک عراق رویت شد. این موشک پس از گشت‌زنی‌های خود به زمین برخورد کرده ولی سالم به زمین نشسته بود. به احتمال زیاد نیروهای تحت حمایت ایران در عراق قصد داشته‌اند از این سلاح علیه یک هواگرد آمریکایی استفاده کنند.

این موشک بارها در یمن و روی یک کامیون با دو ریل پرتاب مشاهده شده و ایجاد اختلال روی آن دشوار است. البته از آنجایی که ۳۵۸ با تصاویر دوربین کار می‌کند، می‌توان با قطع تصاویر ارسالی، ارتباطش با واحد اپراتور را قطع کرد.

علیرغم این که منابع غربی از سال ۲۰۱۸ می‌دانستند این سلاح پدافندی متعلق به جمهوری اسلامی است ولی تا سال ۲۰۲۳ و برگزاری نمایشگاه دفاعی با حضور وزیر دفاع روسیه و فرماندهان ارشد نظامی سپاه، در ایران دیده نشده بود.

حقیقت دیگر این که موشک ۳۵۸ نخستین مهمات سرگردان و پرسه‌زن جهان است که پیش از آن چنین چیزی در ارتش‌های دنیا دیده نشده است. شاید اهمیت این موشک به اندازه یک سامانه موشکی هدایت رادار نباشد اما برای شبه نظامیان تحت حمایت ایران که نمی‌توانند از سامانه‌های پدافندی پیشرفته بهره‌مند شوند، گزینه مناسبی علیه پهپادها است.