تغییر آرایش جدید منطقه؛ چرا حزب‌الله دست دوستی به سوی بن‌سلمان دراز کرد؟
حزب‌الله لبنان پس از سال‌ها خصومت متقابل، نشانه‌هایی از تمایل برای نزدیکی به عربستان سعودی بروز داده است؛ اقدامی که در بحبوحه‌ی تحولات جدید منطقه‌ای و نگرانی فزاینده از اقدامات نظامی اسرائیل، تلاشی برای بازتعریف موقعیت این گروه به‌شمار می‌آید.
به گزارش اینتیتر به نقل از اکوایران، حزب‌الله لبنان پس از سال‌ها خصومت متقابل، نشانه‌هایی از تمایل برای نزدیکی به عربستان سعودی بروز داده است؛ اقدامی که در بحبوحه‌ی تحولات جدید منطقه‌ای و نگرانی فزاینده از اقدامات نظامی اسرائیل، تلاشی برای بازتعریف موقعیت این گروه به‌شمار می‌آید.
در سخنرانی تلویزیونی ماه گذشته، نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله، خواستار «گشودن صفحه‌ای تازه» در روابط با ریاض شد و از کشورهای منطقه خواست تا در برابر «تهدید واقعی خاورمیانه» یعنی اسرائیل، موضعی واحد اتخاذ کنند. او گفت: «ما اطمینان می‌دهیم که سلاح مقاومت تنها به سمت دشمن اسرائیلی نشانه رفته است، نه لبنان، نه عربستان و نه هیچ کشور یا نهادی در جهان».
تغییر چشمگیر در لحن و هم‌سویی‌های غیرمنتظره
به نوشته میدل ایست آی، این پیام تغییری چشمگیر در لحن حزب‌الله محسوب می‌شود؛ گروهی که سال‌ها با عربستان در تقابل بوده؛ از نقش خود در جنگ سوریه و حمایت از حوثی‌های یمن گرفته تا نقش آن به عنوان بخشی از رقابت گسترده‌تر میان تهران و ریاض. تنش‌ها در سال ۲۰۱۶ به اوج رسید، زمانی که شورای همکاری خلیج فارس به رهبری عربستان، حزب‌الله را به‌طور رسمی در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد. اما در ژوئن ۲۰۲۴، اتحادیه عرب نام حزب‌الله را از فهرست سازمان‌های تروریستی حذف کرد؛ که نشانه‌ای از نرم‌تر شدن فضای سیاسی منطقه بود.
پیش از این منابع آگاه به تفکر داخلی حزب‌الله به خبرگزاری رویترز گفته بودند این تغییر رویکرد صرفاً ابتکار عمل حزب‌الله نیست، بلکه بخشی از تلاشی هماهنگ به رهبری تهران است. دو منبع ایرانی و منبع سومی نزدیک به حزب‌الله تأیید کرده‌اند که اظهارات نعیم قاسم نتیجه‌ی رایزنی‌های دیپلماتیک میان مقام‌های ایرانی و سعودی برای کاهش تنش‌ها بوده است.
مایکل یانگ، مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه کارنگی در بیروت، گفت: «من سخنان نعیم قاسم را در اصل پیامی از سوی ایران می‌دانم. تهران دارد نشان می‌دهد که در موضوع خلع سلاح، حزب‌الله تنها طرف گفت‌وگو نیست». به گفته‌ی یانگ، تهران متوجه تغییر در توازن منطقه‌ای شده است – به‌ویژه با افزایش نقش نظامی اسرائیل – و این تغییر ممکن است فرصت‌هایی تازه برای هم‌سویی‌های غیرمنتظره به‌وجود آورد.
ماه گذشته، علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در سفرش به لبنان گفت: «من از ابتکار شیخ نعیم قاسم تمجید و کاملاً از آن حمایت می‌کنم. عربستان برای ما کشور برادر است و گفت‌وگوهای فعالی میان دو طرف در جریان است». او تأکید کرد که همکاری منطقه‌ای برای مقابله با دشمن مشترک ضروری است و موضع قاسم را «کاملاً درست» خواند.
یانگ افزود: «در ایران این برداشت وجود دارد که آرایش‌های منطقه‌ای در حال تغییر است؛ اسرائیل به‌عنوان یک قدرت هژمون در حال ظهور است و سعودی‌ها نیز آن را تهدیدی علیه خود می‌بینند. بنابراین دو کشور اکنون در مقابله با اسرائیل منافع موازی دارند. ایران همچنان حزب‌الله را یک برگ استراتژیک می‌داند. این برگ ضعیف‌تر از گذشته شده، اما تهران قصد ندارد آن را از دست بدهد».
پیامدهای نزدیکی تهران و ریاض
سخنان قاسم در زمانی مطرح می‌شود که فعالیت‌های نظامی اسرائیل در سراسر منطقه شدت گرفته است. ماه گذشته، در تحولی مهم، اسرائیل مقر سیاسی رهبری حماس را در قطر هدف حمله قرار داد؛ جایی که سران این جنبش برای بررسی طرح آتش‌بس پیشنهادی آمریکا گرد هم آمده بودند. این حمله نشانگر سطح جدیدی از جسارت و گستره‌ی عملیات‌های اسرائیل بود؛ اقدامی که نگرانی را در پایتخت‌های عربی حوزه خلیج فارس تشدید کرد؛ کشورهایی که از مدت‌ها پیش از سرایت تنش‌ها به قلمرو خود بیم داشته‌اند.
