چرا ایجاد گفتمانی تازه در حوزه تعزیه ضرورت دارد؟

حفظ و تداوم هنر تعزیه نیازمند تلاش مستمر و خلاقانه است تا این میراث فرهنگی ارزشمند همچنان به‌عنوان بخشی جدانشدنی از هویت فرهنگی ایران باقی بماند. با توجه به اهمیت عمیق این هنر در تاریخ و فرهنگ ما، باید به دنبال جذب نسل‌های جدید و بهره‌برداری از امکانات مدرن باشیم تا تعزیه همچنان زنده و پویا باقی بماند.در همین رابطه با سجاد عباسی تهیه‌کننده نمایش «اولین بازی» و مدیر مرکز فعالیت‌های ترویجی امید حوزۀ هنری کودک و نوجوان به گفت‌وگو نشستیم تا از چالش‌های هنر تعزیه و البته نمایش در مواجهه با نسل جدید مطلع شویم.

از «امیر مشهدی عباس» در جایگاه نویسنده و «میثم یوسفی» در جایگاه طراح و کارگردان اثر که این اثر را بسیار خوب نگارش، طراحی و اجرا کرده‌اند، تشکر می‌کنم چراکه به تعزیه بها داده‌اند.فارس: آیا بهایی که به تعزیه می‌دهیم کمتر از حق این نمایش است؟متأسفانه امروز، تعزیه در کشورمان آن گونه که باید مورد توجه قشر نوجوان قرار نگرفته است، اما زمانی که مخاطب به دیدن این نمایش می‌نشیند، به خوبی به این نکته دست می‌یابد که اثر، مشابهاتی در فرم، ریتم، محتوا و ادوات مورد استفاده با تعزیه دارد.

برای جذابیت از چه تکنیکی استفاده کردید؟این اثر در حوزۀ موسیقی، حال و فضای بسیار خوبی را برای مخاطب ایجاد می‌کند، ما به عنوان آخرین نسلی که با گونۀ نمایش تعزیه مواجه بوده‌ایم، تلاش کردیم تا گفتمان تازه‌ای را در حوزۀ تعزیه برای فرزندان و نسل جدید خویش ایجاد کنیم و این نکته، برای من به عنوان یک تهیه‌کننده نکته‌ای جذاب است.

استقبال از این اثر چگونه است؟در روزهایی که ریتم کار با اجراهای مستمر حفظ شده بود، استقبال مخاطبان از این اثر بسیار گسترده و مورد رضایت ما بود، اما در روزهای اخیر، به دلیل این که کشور در حوزۀ برق دچار مشکل شده بود، اثر ما نیز به دلیل تعطیلی تماشاخانه و حوزۀ هنری تعطیل شده بود، اما حالا که ریتم کار حفظ شده است و اجراهای ما به صورت مستمر ادامه پیدا می‌کند، تمام سالن با مخاطب پر شده است.حوزۀ هنری کودک و نوجوان، امسال با 16 اثر تولیدی در زمینۀ نمایش، میزبان علاقه‌مندان به آثار نمایشی خواهد بود، اما در حوزۀ فعالیت بنده، تعداد بسیار زیادی برای ارائه به مخاطب وجود دارد که این نمایش، نخستین حلقه از این زنجیرۀ بزرگ بود.

آثار کودک و نوجوان به دلیل عدم توجه به زیرلایه‌های ترویج و توزیع به دست مخاطب نمی‌رسد

مهم‌ترین چالش اینگونه آثار را چه چیزی می‌دانید؟ آیا برای رفع این تلاش اقدامی را در جایگاه خودتان انجام داده‌اید؟توجه به حوزۀ ترویج و توزیع را یکی از مهم‌ترین اولویت‌های پیش روی مرکز ما است، امروز، کمبودهایی در این حوزه احساس می‌شود.

امروز آثار بسیار خوبی در کشور توسط هنرمندان فعال در عرصۀ کودک و نوجوان تولید می‌شود، که متأسفانه به دلیل عدم توجه به زیرلایه‌های ترویج و توزیع به دست مخاطب کودک و نوجوان ما نمی‎‌رسد و این مشکل، به نظرم، یک مشکل اساسی در این زمینه است که تا به امروز در اتمسفر هنر کودک و نوجوان وجود داشته است و حوزۀ هنری کودک و نوجوان تصمیم گرفته است که نقش خود را در حوزه‌های موسیقی، کتاب، نمایش و هنرهایی از این دست ایفا کند.

نمایش از چه درجه اهمیتی در جامعه برخوردار است؟شاید یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ ساز باشد، امیدوارم که ما در مرکز فعالیت‌های ترویجی امید حوزۀ هنری کودک و نوجوان در این زمینه بتوانیم از طریق تولید آثار نمایشی در حوزۀ کودک و نوجوان، بخش بزرگی از معضلات موجود در جامعه را مرتفع کنیم.متأسفانه در شهرستان‌هایی که تولید آثار نمایشی در حوزۀ کودک و نوجوان اتفاق نمی‌افتد، هیچ اثری به اجرا گذاشته نمی‎شود و یا در حوزۀ کتاب نیز به همین صورت است و بسیاری از آثار تولید شده در حوزۀ کتاب شهرستان‌ها، به خوبی به مخاطبان خویش معرفی نمی‌شود.

برای در دسترس بودن و البته جذابیت نمایش چه اقداماتی را انجام می‌دهید.امروز، نظام تماشا بر اساس ذائقه‌سازی برای مصرف‌کننده و به اصطلاح «قلقلک دادن» مصرف کننده باید تغییر ساختار بدهد، افزود: «باید بتوانیم با بازی‌وارسازی، محصولات خویش را به مخاطب ارائه کنیم و پس از آن، باید ضرباهنگ تولید آثار نمایشی برای کودک و نوجوان باید افزایش پیدا کند، چرا که امروز بسیاری از آثای که در حوزۀ کودک و نوجوان در حال اجرا هستند، بیش از 20 بار روی صحنه رفته‌اند و یا بسیاری دیگر از آثار اقتباسی هستند.

آثاری همچون «زیبای خفته» و «سیندرلا» را از جملۀ آثاری است که امروز نسل کودک و نوجوان ما، بارها و بارها کتاب آن را خوانده و یا انیمیشن آن را دیده‌اند. اگر این در ساخت آثار نمایشی این گونه از داستان‌ها مورد استفاده قرار بگیرند، به دلیل این که بارها و بارها برای مخاطب تکرار شده‌اند، نمی‌توانند مورد استقبال قرار بگیرند، چرا که دیگر جذابیتی برای مخاطبان کودک و نوجوان ما ندارند.

تصحیح نظام مصرف و جان دادن به تولید بیشتر آثار نمایشی دو عامل ایجاد امید است

از نقش تبلیغات در این مسیر گفتید؛ چه میزان در این زمینه فعال هستید؟توانایی در تصحیح نظام مصرف و جان دادن به تولید بیشتر آثار نمایشی از مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز در جهت امیدواری برای ایجاد رخدادهای بهتر در حوزۀ نمایش کودک و نوجوان است.امروز، آن‌گونه که باید در اطلس تبلیغات در حوزۀ نمایش نیستیم که بخواهیم در مورد آن سخنی بگوییم.امروز تبلیغات تئاتر در حوزۀ کودک و نوجوان، به حدی که بخواهیم به آن به عنوان یک آزانس تبلیغاتی نگاه کنیم، اصلاً وجود ندارد، اما به نظرم باید رسانه‌های تخصصی در این زمینه ورود کنند و تأثیرگذاری خویش را بیشتر کنند.

تبلیغات میدانی در حوزۀ هنر نمایش را یکی از پررنگ‌ترین نقش‌های تبلیغاتی در حوزۀ آثار نمایشی را دارد و امروز این نقش در حوزۀ تئاتر کودک و نوجوان بسیار کمرنگ است.کیک تبیلغات کودک و نوجوان در میان سفرۀ تبلیغات تئاتر بسیار کوچک است و با این که امروز، این حجم از تبلیغات در حوزه‌های مختلف میدانی در آثار نمایشی وجود دارد، اما سهم حوزۀ کودک و نوجوان از این سفره بسیار کم و کمرنگ است.