غدیر، روزی که شیطان ناله کرد
علت نگه داشتن مردم در آن شرایط چه چیزی جز ضرورت اعلام ولایت و اهمیت آن بود. اعلام ولایت و جانشینی امیرالمومنین علی علیه السلام، اساسی ترین پیام دین و رسالت پیامبر صلی الله علیه وآله بود که ایشان بر ضرورت آن واقف بودند و با آن شرایط لازم بود تا رسالت آسمانی را به همه مسلمانان ابلاغ کنند.
اینتیتر-زینب حنایی؛ در تاریخ اسلام دو حادثه بزرگ اتفاق افتاده است، یکی رسالت و دیگری امامت. نخستین حادثه، نزول وحی بود که رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه آله را در برداشت و دومین حادثه نیز در هجدهم ذیحجه سال دهم هجرت در مسیر بازگشت پیامبر گرامی اسلام از مراسم حجه الوداع اتفاق افتاد. بعضی از بزرگان دین اسلام این ماه را «شهرالولایه» نامیدند، چرا که در ماه ذیحجهالحرام علاوه بر واقعه غدیر، روز مباهله هم اتفاق افتاد که در آن به وضوح به ولایت اشاره شده است. در قرآن کریم و آیه ۶۱ سوره آل عمران آمده است:
«فَمَنْ حَاجَّکَ فیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللّهِ عَلَى الْکاذِبینَ؛ هر گاه بعد از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده (باز) کسانی با تو به بحث و ستیز برخیزند به آنها بگو: بیائید ما فرزندان خود را دعوت می کنیم و شما هم فرزندان خود را، ما زنان خویش را فرا می خوانیم، شما هم زنان خود را، ما از نفوس خود دعوت می کنیم، شما هم از نفوس خود، آنگاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار می دهیم».
این آیه اشاره به واقعه مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران دارد. مفسران شیعه و برخی از اهل سنت این آیه را یکی از فضائل اصحاب کساء به ویژه امیرالمومنین علیه السلام دانستهاند. امام بر اساس این آیه به منزله نَفْس و جان پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم معرفی شده است. امام رضا علیه السلام این آیه را بزرگترین فضیلت حضرت امیر علیه السلام در قرآن معرفی میکند.
معنای غدیر خم
واقعه غدیر خم
در سال دهم هجرت، رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم پس از بازگشت از مکه، در محله جحفه (غدیرخم) به امر خداوند مردم را گرد آورد و جانشینی امیرالمومنین علی علیه السلام را اعلام فرمودند. جانشینی پسر عم رسول اکرم صلی الله علیه وآله سالها پیش در مکه و در جمع بنی هاشم انجام گرفته بود اما در واقعه غدیر به اطلاع عموم مردم رسید.
پیام غدیر
علت نگه داشتن مردم در آن شرایط چه چیزی جز ضرورت اعلام ولایت و اهمیت آن بود. اعلام ولایت و جانشینی امیرالمومنین علی علیه السلام، اساسی ترین پیام دین و رسالت پیامبر صلی الله علیه وآله بود که ایشان بر ضرورت آن واقف بودند و با آن شرایط لازم بود تا رسالت آسمانی را به همه مسلمانان ابلاغ کنند.
تاج ولایت
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در غدیر خم عمامه خود را، که «سحاب» نام داشت، به عنوان تاج افتخار بر سر امیرالمؤمنین علی علیه السلام قرار دادند و انتهای عمامه را بر دوش آن حضرت آویختند و فرمودند «عمامه تاج عرب است».
غدیر عصاره مکتب وحی
واقعه غدیر خم چکیده تمام ادیان الهی و خلاصه مکتب وحی است. غدیر ، اساس دین، ثمره نبوت و میوه رسالت است و تا آخرین روز دنیا ، تعیین کننده خط مشی مسلمانان خواهد بود. غدیر تنها حادثه تاریخی نیست بلکه نقطه تلاقی کاروان رسالت به طلایه داران امامت است. در این واقعه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله ، مهمترین و اساسی ترین ماموریت دوران پیامبری خودرا به انجام رسانیده، که کوتاهی کردن در این مورد، به از بین رفتن زحمات چندین ساله آن حضرت می انجامید. در آیه ۶۷ سوره مائده آمده است:«یا اَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما اُنْزِلَ اِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ اِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ اِنَّ اللّهَ لایَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرینَ»؛ (اى پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً [به مردم] برسان؛ و اگر نکنى، رسالت او را انجام نداده اى؛ خداوند تو را از [خطرات احتمالىِ] مردم، نگاه مى دارد؛ و خداوند، جمعیت کافرانِ [لجوج] را هدایت نمى کند).
اگر غدیر نادیده گرفته نمی شد….
اگر پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به سفارش های غدیر جامه عمل می پوشاندند و جایگاه و منصب امیرالمومنین علی علیه السلام را غصب نمی کردند، اسلام حقیقی جهان گیر می شد و زمین را عدالت و دادگری فرا می گرفت.
اگر انحرافی نبود امروز خون زنان و کودکان مسلمان بی گناه در یمن و سوریه و عراق، توسط اسلام نماهای منحرف به ناحق ریخته نمی شد .
روزی که شیطان ناله کرد
در کلامی از امام صادق آمده است که ایشان از پدر بزرگوارشان نقل می کنند که شیطان چهار بار ناله نومیدی سر داده است، روزی که مورد لعن خدا قرار گرفت، روزی که آسمان به زمین هبوط کرد، روزی که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به پیامبری مبعوث شدند و روز عید غدیر خم.
دسته بندی علوم امیرالمومنین علی علیه السلام
۱- معلوماتی که از شرایط امامت است، یعنی هر آنچه برای ارشاد و هدایت انسان ها و اداره امور دنیوی و اخروی مردم لازم است.
۲- معلوماتی که شرط امامت نیستند ولی از مطالعه در روایات به دست می آید. نکته ای که قابل ذکر می باشد این است که ائمه علیهم السلام نسبت به علوم مختلفی چون نحو و فصاحت، جانور شناسی، ستاره شناسی، تسلط بر زبان ها، تاریخ، نظامی ، داروسازی، زمین شناسی، حساب و هندسه، فلسفه، طب، گیاه شناسی، و… آگاهی داشتند.
اعلمیت امیرالمومنین علیه السلام از همه مردم
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند:
أَنَا مَدِینَهُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا فَمَنْ أَرَادَ الْعِلْمَ فَلْیَأْتِ الْبَابَ[۱]
من شهر علمم و علی درِ آن شهر است. هر که دنبال علم است، باید از این در وارد شود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: علی علیه السلام از هه افراد امت به آنچه خدا فروفرستاده داناتر است.
امیرالمومنین علی علیه السلام صاحب علم کتاب
در تفسیر قمی آمده است : امام صادق علیه اسلام در تفسیر آیه وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتَابِ فرمودند: کسی که علم همه کتاب نزد اوست، امیرالمومنین علیه السلام است.
امیرالمومنین علیه السلام مفسر قران
اولین کسی که بعد از رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم با حقیقت و شئون قرآن ارتباط علمی داشته امیرالمومنین علی علیه السلام بود.