تشدید تنش دیجیتال میان آمریکا و اروپا؛ رهبران اروپایی ممنوعیت ویزای آمریکا را «اجبار و ارعاب» خواندند
رهبران اروپایی از جمله امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، اقدام آمریکا در اعمال ممنوعیت ویزا علیه پنج چهره برجسته اروپایی را بهشدت محکوم کرده و آن را مصداق «اجبار و ارعاب» دانستند. این افراد در خط مقدم تلاشها برای تصویب قوانین تنظیمگرانه علیه شرکتهای فناوری آمریکایی قرار داشتهاند.
به گزارش اینتیتر، رهبران اروپایی از جمله امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، اقدام آمریکا در اعمال ممنوعیت ویزا علیه پنج چهره برجسته اروپایی را بهشدت محکوم کرده و آن را مصداق «اجبار و ارعاب» دانستند. این افراد در خط مقدم تلاشها برای تصویب قوانین تنظیمگرانه علیه شرکتهای فناوری آمریکایی قرار داشتهاند.
به گزارش گاردین، این ممنوعیتها روز سهشنبه علیه تیری برتون، کمیسر پیشین اتحادیه اروپا و یکی از معماران «قانون خدمات دیجیتال» (DSA)، و چهار فعال مبارزه با اطلاعات نادرست اعمال شد؛ از جمله دو نفر در آلمان و دو نفر در بریتانیا.
افراد دیگر هدف این اقدام عبارتاند از: عمران احمد، مدیرعامل بریتانیایی مرکز مقابله با نفرت دیجیتال (مستقر در آمریکا)، آنا-لنا فون هودنبرگ و ژوزفین بالون از نهاد غیرانتفاعی آلمانی HateAid، و کلر ملفورد، همبنیانگذار شاخص جهانی اطلاعات نادرست.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در توجیه این تصمیم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «برای مدت طولانی، ایدئولوگها در اروپا تلاشهای سازمانیافتهای را برای وادار کردن پلتفرمهای آمریکایی به مجازات دیدگاههایی که با آنها مخالفاند، رهبری کردهاند. دولت ترامپ دیگر این اعمال فاحش سانسور فراسرزمینی را تحمل نخواهد کرد.»
آلمان، اسپانیا، بریتانیا و شمار زیادی از مقامهای اتحادیه اروپا به این اقدام اعتراض کردند و بروکسل هشدار داد که ممکن است «بهسرعت و قاطعانه» به این «اقدامات غیرموجه» پاسخ دهد.
در حالی که واشنگتن قانون DSA را نوعی سانسور میداند، رهبران اروپایی تأکید دارند این مقررات برای مهار نفرتپراکنی ضروری است. با این حال، این مناقشه میتواند به بخشی از یک رویارویی فرهنگی و سیاسی گستردهتر میان دولت دونالد ترامپ و اروپا تبدیل شود. هوش مصنوعی و فناوریهای دیجیتال از ابتدا هم محتملترین میدان این تقابل بودهاند، چرا که هرچه بیشتر به ابزار اعمال قدرت بدل میشوند.
مکرون با لحنی تند این اقدام را محکوم کرد و در ایکس نوشت: «این اقدامات معادل ارعاب و اجبار با هدف تضعیف حاکمیت دیجیتال اروپاست. مقررات دیجیتال اتحادیه اروپا در فرآیندی دموکراتیک و مستقل، توسط پارلمان اروپا و شورای اتحادیه تصویب شدهاند. این قوانین در داخل اروپا اجرا میشوند تا رقابت عادلانه میان پلتفرمها تضمین شود، بدون آنکه کشور ثالثی را هدف بگیرند، و تا آنچه در دنیای واقعی غیرقانونی است، در فضای آنلاین هم غیرقانونی باشد. قواعد فضای دیجیتال اروپا قرار نیست خارج از اروپا تعیین شود.»
او افزود که با برتون—که فرانسوی است—گفتوگو کرده و از تلاشهایش قدردانی کرده است: «کوتاه نمیآییم و از استقلال اروپا و آزادی اروپاییها دفاع خواهیم کرد.»
ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، نیز گفت: «ملتهای اروپا آزاد و مستقلاند و نمیتوانند اجازه دهند دیگران قواعد فضای دیجیتالشان را تحمیل کنند.»
برتون، وزیر دارایی پیشین فرانسه و کمیسر بازار داخلی اتحادیه اروپا در سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، در واکنش گفت: «آیا شکار جادوگران مککارتی دوباره بازگشته است؟ برای یادآوری: ۹۰ درصد پارلمان اروپا—نهاد منتخب دموکراتیک ما—و هر ۲۷ کشور عضو بهطور یکپارچه به DSA رأی دادند. خطاب به دوستان آمریکایی: سانسور آنجایی نیست که شما فکر میکنید.»
اورزولا فوندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا، گفت: «آزادی بیان شالوده دموکراسی نیرومند و پویای اروپاست. به آن افتخار میکنیم و از آن محافظت خواهیم کرد.» سخنگوی کمیسیون نیز افزود: «در صورت لزوم، برای دفاع از استقلال مقرراتگذاری خود در برابر اقدامات غیرموجه، بهسرعت و قاطعانه واکنش نشان میدهیم.»
در بریتانیا، دولت اعلام کرد «کاملاً متعهد» به پاسداشت آزادی بیان است.
قانون DSA که در سال ۲۰۲۲ تصویب شد، پلتفرمهای بزرگ دیجیتال را ملزم میکند نشان دهند برای مقابله با خطرات آنلاین—از جمله محتوای غیرقانونی، نفرتپراکنی و استفاده از اطلاعات نادرست برای دستکاری نتایج انتخابات—اقدام کردهاند.
پس از دو سال تحقیق، پلتفرم ایکسِ ایلان ماسک این ماه بهدلیل مجموعهای از تخلفات، عمدتاً مرتبط با شفافیت—از جمله فریب کاربران درباره سازوکارهای تأیید و دسترسی پژوهشگران—به پرداخت ۱۲۰ میلیون یورو (۱۰۴ میلیون پوند) جریمه شد.
واشنگتن میگوید اتحادیه اروپا محدودیتهای «ناموجهی» بر آزادی بیان اعمال میکند و مقررات فراسرزمینی DSA با هدف تضعیف شرکتهای فناوری آمریکایی و شهروندان این کشور طراحی شده است.
برتون در سمت بازار داخلی اتحادیه اروپا با سیاستمدار فرانسوی دیگری، استفان سژورنه—معاون اجرایی رئیس کمیسیون—جایگزین شد. سژورنه با اعلام حمایت از سلف خود گفت: «هیچ تحریمی حاکمیت ملتهای اروپا را خاموش نخواهد کرد. همبستگی کامل با او و همه اروپاییهایی که تحت تأثیر قرار گرفتهاند.»
سارا راجرز، معاون وزیر آمریکا در امور دیپلماسی عمومی، هنگام اعلام این ممنوعیتها، برتون را «مغز متفکر» DSA توصیف کرد.
وزارت دادگستری آلمان اعلام کرد دو فعال آلمانی از «حمایت و همبستگی» دولت برخوردارند و این ممنوعیتها غیرقابلقبول است؛ با تأکید بر اینکه HateAid از افرادی که قربانی نفرتپراکنی غیرقانونی دیجیتال شدهاند حمایت میکند. یوهان وادهفول، وزیر خارجه آلمان، نیز در ایکس نوشت: «DSA بهطور دموکراتیک برای اتحادیه اروپا تصویب شده و اثر فراسرزمینی ندارد.»
وزارت خارجه اسپانیا هم این اقدام آمریکا را محکوم کرد و گفت: «فضای دیجیتال امن، عاری از محتوای غیرقانونی و اطلاعات نادرست، ارزشی بنیادین برای دموکراسی در اروپا و مسئولیتی همگانی است. توصیف این امر بهعنوان سانسور، تحریف نظامهای قانون اساسی ماست. قواعد زندگی دیجیتال در آلمان و اروپا در واشنگتن تعیین نمیشود.»
دنیس رادتکه، نماینده پارلمان اروپا از حزب حاکم CDU آلمان، گفت: «هواداران ترامپ در اروپا این را نبردی برای آزادی بیان مینامند. دقیقاً کدام نظر سرکوب شده؟ مبارزه برای آزادی بیان در قبال چین و روسیه کجاست؟ این فقط درباره کسبوکار و جنگ با حاکمیت قانون است.»
رافائل گلوکسمن، نماینده سوسیالیست فرانسه در پارلمان اروپا، در پیامی خطاب به روبیو نوشت: «برای مدت طولانی اروپا در اجرای قوانین خود و دفاع از منافعش ضعیف بوده است. شما ترجیح دادهاید با مستبدان گرم بگیرید و دموکراسیها را به چالش بکشید. زمان ایستادن فرا رسیده است. هرچقدر میخواهید در برابر پوتین زانو بزنید؛ ما اکنون جهان آزادیم. ما مستعمره ایالات متحده نیستیم. ما اروپایی هستیم و باید از قوانین، اصول و منافع خود دفاع کنیم. این تحریم رسوا علیه تیری برتون ادای دِینی است به مبارزه او برای حاکمیت ما. این راه را با هم ادامه میدهیم—تا پایان.»
این مناقشه تازهترین نمونه از تنشهای رو به افزایش میان آمریکا و اروپاست. در ماه اوت، واشنگتن قاضی فرانسوی نیکولا یان گیو، عضو دیوان کیفری بینالمللی، را بهدلیل رسیدگی این دادگاه به پرونده رهبران اسرائیلی و یک تصمیم گذشته برای تحقیق درباره مقامهای آمریکایی، تحریم کرده بود.
میشل دوکلو، دیپلمات ارشد پیشین فرانسه و پژوهشگر ارشد ژئوپلیتیک و دیپلماسی در اندیشکده مونتنی، با اشاره به سفر اخیر کیریل دیمیتریف، فرستاده روسیه، به میامی برای گفتوگو درباره جنگ اوکراین، این اقدام را نکوهش کرد و گفت: «دیمیتریف در میامی مورد استقبال قرار میگیرد، برتون از ویزای آمریکا محروم میشود؛ اروپا در نگاه واشنگتن در حال تبدیل شدن به روسیه جدید است. این یادآور دهه ۱۹۲۰ است—آمریکا که دشمن سابق [آلمان] را بر متحدان سابق ترجیح میداد—اما بدتر.»
میکا بوستر، رئیس انجمن روزنامهنگاران آلمان، نیز با اعلام همبستگی با HateAid مستقر در برلین گفت: «این سانسور به خالصترین شکل خود است؛ چیزی که پیشتر فقط از رژیمهای اقتدارگرا میشناختیم.»
