چرا خرمشهر روی پرده سینما جایی ندارد؟

به گزارش اینتیتر به نقل از حوزه، خرمشهر، نامی است که با مقاومت، ایثار، حماسه و ایمان گره خورده است. شهری که در روزهای آغازین جنگ، مظلومانه مورد تجاوز قرار گرفت و مردمی که جانانه در برابر دشمن تا بن دندان مسلح ایستادگی کردند.

سوم خرداد، نماد فتحی است که فقط نظامی نبود، بلکه اثباتی بود بر توان روحی، ایمانی و اراده ملتی که با دستان خالی در برابر ماشین جنگی مدرن ایستاد.

حوزه نیوز در این گفت‌وگو با انسیه شاه‌حسینی، از فعالان جبهه فرهنگی انقلاب از دلایل مغفول‌ماندن این حماسه در سینما می‌گوید و معتقد است ریشه بسیاری از معضلات جامعه، در فراموشی فرهنگ دفاع مقدس است.

در آغاز، نگاهی کلی به خرمشهر و مقاومتش داشته باشیم. از منظر شما خرمشهر چه جایگاهی در حافظه تاریخی ملت ایران دارد؟

خرمشهر از مقاومت ۳۳ روزه‌اش گرفته تا آزادسازی‌اش، به‌نظر من یک شعر حماسی است. شهری که مظلومانه زیر هجوم دشمن قرار گرفت، اما مردمش عاشقانه جانشان را برایش فدا کردند. وقتی از خرمشهر صحبت می‌کنیم، فقط از یک نقطه جغرافیایی حرف نمی‌زنیم، بلکه از نمادی از عزت و مظلومیت سخن می‌گوییم. خرمشهر با خون جوانان این سرزمین آزاد شد و در دل آن تراژدی‌هایی شکل گرفت که هنوز بسیاری از مردم از عمق آن‌ها بی‌اطلاع‌اند.

امام خمینی (ره) فرمودند: «خرمشهر را خدا آزاد کرد». شما این جمله را چطور تفسیر می‌کنید؟

این جمله امام (ره) یک حقیقت بزرگ را بیان می‌کند. اگر امکانات و قدرت نظامی صدام را در نظر بگیریم، اصلاً تصور آزادسازی خرمشهر غیرممکن به نظر می‌رسید. اما این دلیرمردان ما بودند که با ایمان و اراده، محال را ممکن کردند. هیچ‌کس تصور نمی‌کرد بتوان در برابر آن همه تجهیزات و حمایت‌های بین‌المللی ایستاد. اما شد. چرا؟ چون در کنار طراحی عملیات و فرماندهی هوشمند، یک عنصر معنوی بسیار قوی وجود داشت؛ ایمان به خدا و تبعیت از ولایت.

به نظر شما فتح خرمشهر چه تأثیراتی در معادلات جنگ و منطقه گذاشت؟

آزادسازی خرمشهر فقط یک پیروزی میدانی نبود، بلکه از آن می‌توان به‌عنوان «فتح اراده» یاد کرد. بعد از فتح خرمشهر، صدام واقعاً وحشت کرد. آن‌قدر که دست به دامن واسطه‌هایی مثل یاسر عرفات شد تا ایران را پای میز مذاکره بکشاند. اما نکته مهم اینجاست که در آن زمان، شرایط صلح اصلاً عادلانه نبود. بخش‌های زیادی از خاک کشور ما در اشغال بود. و باید تأکید کنم که جنگ ما فقط با ارتش عراق نبود؛ ما با حدود ۴۰ کشور می‌جنگیدیم. بسیاری از اسرای ما ملیت‌هایی غیر از عراقی داشتند؛ مزدورانی از کشورهای مختلف.

با وجود این حماسه بزرگ، چرا سینما آن را جدی نگرفته است؟

پرسش دقیقی است. واقعیت این است که دلیل این غفلت، عملکرد مدیران فرهنگی و سینمایی است. بسیاری از فیلم‌سازان متعهد و دغدغه‌مند، فیلمنامه‌هایی درباره خرمشهر نوشته‌اند اما فضای سرد، بی‌توجهی و فقدان حمایت باعث شده این آثار روی زمین بمانند. من معتقدم یا مدیران نسبت به اهمیت این حماسه ناآگاه‌اند یا نسبت به آرمان‌های انقلاب بی‌توجه شده‌اند؛ وگرنه واقعاً نمی‌شود این‌طور چشم را بر یک افتخار ملی بست.

فراموشی فرهنگ دفاع مقدس چه پیامدی در جامعه دارد؟

پیامدهای بسیار خطرناک. اگر فرهنگ ایثار و جهاد، که در دل دفاع مقدس بود، در جامعه جاری شود، مطمئن باشید نه خبری از اختلاس خواهد بود، نه فساد، نه معضلات اخلاقی. فرزندان دفاع مقدس در سخت‌ترین شرایط با کمترین امکانات، بزرگ‌ترین ایثارها را کردند. این فرهنگ اگر اشاعه یابد، اخلاق عمومی ارتقا می‌یابد، وجدان‌ها بیدار می‌شوند و مسئولیت‌پذیری در همه سطوح جامعه رشد می‌کند.

برخی گمان می‌کنند فیلم دفاع مقدسی فقط جنگ است؛ نظر شما چیست؟

این تصور اشتباهی است. سینمای دفاع مقدس الزماً به معنای سینمای جنگ نیست. در این حوزه می‌توان با اندیشه و تأمل، داستان‌هایی بسیار انسانی، لطیف، و در عین حال اثرگذار روایت کرد. این حوزه قابلیت‌های زیادی دارد که متأسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته. دفاع مقدس فقط میدان نبرد نیست، بستر عظیمی است برای روایت انسانیت، خانواده، ایثار، انتظار، امید و عشق.