مجوز مجلس: کالابرگ + یارانه همزمان برای دهک‌های ۱-۵: حذف ۱۸ میلیون یارانه‌بگیر پردرآمد!

به گزارش اینتیتر، مجلس شورای اسلامی به دولت مجوز داد تا کالابرگ الکترونیکی و یارانه نقدی همزمان به دهک‌های پایین درآمدی (۱ تا ۵) اختصاص دهد. این اقدام با حذف یارانه سه دهک پردرآمد (۸، ۹ و ۱۰)، منابع را به اقشار نیازمند هدایت می‌کند. محمدباقر قالیباف اعلام کرد که از آبان‌ماه، شیوه توزیع کالابرگ به توزیع مستقیم کالا تغییر می‌کند. این تصمیم در حالی صورت می‌گیرد که تورم و نوسان ارز، ارزش یارانه‌ها را کاهش داده است. در ادامه، جزئیات مجوز مجلس، تغییرات جدید و چالش‌های طرح را بررسی می‌کنیم.

مجوز مجلس به دولت: حذف یارانه ۳ دهک پردرآمد و تمرکز بر دهک‌های پایین

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در گفت‌وگو با تابناک، توضیح داد: در تبصره ۱۳ بودجه ۱۴۰۴، دولت موظف است از طریق سامانه بانک رفاه ایرانیان، درآمدها را شناسایی و یارانه سه دهک پردرآمد (۸، ۹ و ۱۰) را حذف کند. این حذف، ۱۸ تا ۲۰ میلیون نفر را شامل می‌شود و منابع آزادشده به کالابرگ برای دهک‌های متوسط به پایین اختصاص می‌یابد.

زارع، عضو کمیسیون، افزود: "مجلس به دولت اجازه داد با توجه به تورم، نوسان ارز و کاهش ارزش پول، اعتبارات را در قالب کالابرگ تأمین کند." اولویت با دهک‌های ۱، ۲ و ۳ است و اگر هدفمندی کسری نداشته باشد، یارانه نقدی به دهک‌های ۱ تا ۵ (با تمرکز بر ۱-۳) توزیع می‌شود. این اقدام برای حمایت از افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی و متقاضیان ناکام، مؤثر است.

چرا حذف ۳ دهک؟

• شناسایی پردرآمدها: با سامانه رفاه ایرانیان، درآمدها رصد می‌شود.

• هدایت منابع: به دهک‌های پایین برای حمایت از تولید داخلی.

• افزایش مبلغ کالابرگ: حذف دهک‌های بالا، بودجه را افزایش می‌دهد.

زارع گفت: "کالابرگ حداقلی است، اما می‌تواند حداقل رضایت مردم را جلب کند."

تغییرات جدید در کالابرگ: توزیع مستقیم کالا از آبان

محمدباقر قالیباف در جلسه علنی ۲۲ مهر ۱۴۰۴ اعلام کرد: "اثرگذاری کالابرگ به دلیل تورم کاهش یافته؛ از آبان، شیوه به توزیع مستقیم کالا تغییر می‌کند." این تغییر، یارانه نقدی را با کالاهای اساسی جایگزین می‌کند و سه دهک بالا حذف می‌شود تا منابع به اقشار کم‌درآمد برسد.

ویژگی‌های طرح جدید

• توزیع مستقیم: بدون اعتبار، کالا مستقیم تحویل می‌شود.

• قیمت ثابت: بر اساس پیشنهاد وزیر جهادکشاورزی، قیمت‌ها ثابت می‌ماند و اصلاحات بازار اعمال نمی‌شود.

• حمایت از تولید داخلی: تمرکز بر کالاهای داخلی مانند گوشت، مرغ و لبنیات.

احمد میدری، وزیر تعاون، تأکید کرد: "هدف، کاهش نوسانات قیمت و تضمین آرامش اقتصادی است، اما نیازمند نظارت دقیق است." جلساتی با سازمان برنامه و بودجه و مجلس برگزار شده و جلسه نهایی با معاون اول رئیس‌جمهور در راه است.

کالاهای مشمول کالابرگ: ۱۵ قلم بدون محدودیت برند

کالابرگ شامل روغن، برنج، گوشت، مرغ، لبنیات، ماکارونی، حبوبات، قند و شکر است. خانوارها بدون محدودیت برند، با کارت بانکی خرید می‌کنند و دولت مابه‌التفاوت را پرداخت می‌کند. از مرحله پنجم (آذر ۱۴۰۴)، ۴ کالای جدید اضافه می‌شود:

• گوشت بوقلمون و بلدرچین.

• ماهی و میگو.

جمع کل به ۱۵ قلم می‌رسد و قیمت‌ها ثابت می‌ماند.

چالش‌های طرح کالابرگ: از تورم تا نظارت

طرح کالابرگ از ۱۴۰۰ برای جایگزینی یارانه نقدی، با هدف جلوگیری از خرید غیرضروری و مقابله با تورم معرفی شد. اما چالش‌هایی مانند عدم تطابق قیمت با تورم، کمبود فروشگاه‌ها، تأخیر اعتبار و ضعف نظارت، پوشش کامل را مختل کرده است.

اقدامات اصلاحی

• همکاری دستگاه‌ها: وزارت جهادکشاورزی و تعاون برای ثبات قیمت.

• قراردادهای ۲-۳ ماهه: با عرضه‌کنندگان برای جلوگیری از نوسان.

• حذف ۳ دهک: منابع را به دهک‌های پایین هدایت می‌کند.

تأکید بر تولید داخلی، تحریم‌ها را دور می‌زند و امنیت غذایی را تقویت می‌کند.

تأکید زارع: حمایت از تولید داخل و کاهش محرومیت

زارع تأکید کرد: "به جای واردات کالاهای خارجی، از تولید داخلی حمایت شود." کالابرگ به عنوان اهرمی برای کاهش محرومیت در مواد غذایی و امنیت غذایی عمل می‌کند. با تورم و کاهش ارزش پول، این طرح معیشت را بهبود می‌بخشد.

چشم‌انداز واریزی‌ها و اجرای طرح

• واریز کالابرگ قدیم: تا پایان مهر.

• مرحله پنجم: آذر ۱۴۰۴ با تغییرات.

• حذف یارانه: سه دهک بالا، منابع به پایین هدایت می‌شود.