پنج راهکار برای تقویت خودانضباطی با الهام از روش‌های خلبانان

به گزارش اینتیتر به نقل از سایکولوژی تودی، آموزش خلبانی سرشار از دستورالعمل‌هایی است که به ایمنی و نظم کمک می‌کند.

بسیاری از این اصول در زندگی روزمره نیز بسیار مفید هستند. در ادامه خواهید خواند چطور می‌توانیم مانند یک خلبان فکر کنیم.

این پنج استراتژی برای هر کسی مناسب است که ساختارهای حمایتی خودانضباطی را دوست دارد، یا می‌خواهد فرهنگی از کار تیمی منضبط را ایجاد کند. این روش‌ها به‌ویژه برای والدین، جوانانی که در حال مدیریت روال‌های زندگی خود هستند، افراد نورودایورجنتی که به دنبال سیستم‌های عملی هستند، یا هرکسی که می‌خواهد رشد کند، مفید است.

۱. همیشه چک‌لیست‌های ثابت را انجام دهید تا چیزی فراموش نشود

در هواپیمایی، یکی از اتفاقات قابل اجتناب، فرود آمدن با چرخ‌های بالا (پایین نیاوردن ارابه فرود) است. برخی هواپیماها همیشه چرخ‌هایشان پایین است، اما برخی دیگر ارابه فرود جمع‌شونده دارند و ممکن است خلبان‌هایی که عادت به هواپیمای نوع اول دارند، فراموش کنند چرخ را پایین بیاورند.

برای پیشگیری، دانشجویان خلبانی چک‌لیست فرود را صرف‌نظر از نوع هواپیما اجرا می‌کنند تا مطمئن شوند ارابه فرود پایین است.

در زندگی روزمره اگر مرحله‌ای مهم فقط گاهی وقت‌ها لازم باشد، باید همیشه اجرا شود تا موقع حساس فراموش نشود.

مثال‌ها:

• همیشه چاقو و دارو را دور از دسترس کودکان بگذارید، حتی وقتی در خانه نیستند.

• بعد از ورود، همیشه درها را قفل کنید.

• حتی برای سفر داخلی، هنگام رفتن به فرودگاه پاسپورت را بردارید.

• قبل از مصرف قرص، حتماً روی بطری را نگاه کنید که داروی درست باشد.

۲. یکبار بازبینی کلی نهایی (“دور آخر دقت”)

خلبان‌ها بعد از بررسی همه‌جانبه داخل و بیرون هواپیما، معمولاً یکبار کامل دور هواپیما می‌چرخند تا مطمئن شوند چیزی جا نیفتاده است ـ مثلاً طناب بسته به هواپیما یا درپوش سوخت باز.

در موارد روزمره: وقتی تمرکزتان روی جزئیات بوده، آخر کار یکبار کل وضعیت را مرور کنید تا اشتباهی جا نیفتاده باشد.

مثال‌ها:

• قبل از ترک خانه برای سفر، یکبار کامل دور خانه چرخ بزنید.

• قبل از تحویل اتاق هتل، همه جا را بررسی کنید.

• پروژه‌ای را قبل از ارسال، (مثلاً یک شب کنار بگذارید و بعد با ذهن تازه) بازبینی کنید تا چیزی جا نمانده باشد.

۳. از ابزارهای حافظه برای به‌یاد‌آوردن مراحل استفاده کنید

خلبان‌ها به‌ویژه در شرایط اضطراری از قاعده‌های حافظه‌محور استفاده می‌کنند، مثل مخفف ABCDE برای فرود اضطراری:
A – سرعت مناسب برای سر خوردن طولانی‌تر
B – پیدا کردن امن‌ترین محل فرود
C – پیش بردن چک‌لیست اضطراری
D – اعلام وضعیت به برج مراقبت
E – اجرای برنامه فرود

خلبان‌ها اغلب این مراحل را تمرینی در ذهن‌شان مرور می‌کنند تا واکنش‌هاشان خودکار شود.

در زندگی روزمره: از ابزارهای حافظه (مثل مخفف‌ها) برای جلوگیری از فراموشی مراحل، آموزش و هماهنگی تیمی استفاده کنید. مخفف‌های بامزه در خانواده بسازید تا به‌یادماندنی شود.

۴. تحویل مسئولیت را به‌روش شفاف انجام دهید

خیلی از هواپیماها دو مجموعه کنترل دارند، ولی باید دقیقاً معلوم باشد چه کسی خلبان است. خلبان‌ها این راه سه‌مرحله‌ای را اجرا می‌کنند: یکی می‌گوید «تو کنترل را داری»، دیگری پاسخ می‌دهد «من کنترل را دارم» و اولی تأیید می‌کند. این کار شاید به‌نظر اضافی بیاید، اما جلوی اشتباه را می‌گیرد.

در کار گروهی: هیچ وقت فرض نکنید چه کسی «کنترل را دارد». هنگام تحویل مسئولیت، حتماً طرف مقابل اعلام کند مشغول آن کار شده است. انجام این کار جلوی سردرگمی و دوباره‌کاری را می‌گیرد.

مثال‌ها:

• کی مراقب بچه‌هاست.

• چه کسی لوازم خاصی را می‌آورد.

• چه کسی چک‌های ضروری را انجام می‌دهد.

۵. نقطه مرجع مشترک تعریف کنید

در پرواز، ارتفاع نسبت به سطح زمین گفته نمی‌شود چون سطح زمین ثابت نیست؛ همیشه نسبت به سطح دریا اعلام می‌کنند. همین‌طور زمان همیشه بر اساس زمان جهانی UTC گفته می‌شود.

در زندگی: سوءتفاهم زمانی پیش می‌آید که مردم مبناهای متفاوتی دارند اما فکر می‌کنند یکسان است. وقتی قبل از محاسبه، برنامه‌ریزی یا قضاوت نقطه مرجع مشترک داشته باشید، کارها بهتر پیش می‌رود.

مثال‌ها:

• معیار مشترک برای آشپزخانه تمیز (مثلاً سینک بدون ظرف، کانتر تمیز، در کمدها بسته).

• توافق روی معنی "پایان هفته" مثلاً جمعه ساعت ۵ عصر.

• استفاده از راهنمای سبک نوشتاری مشترک در شرکت.

الهام‌گرفتن از روش‌های حرفه‌ای حوزه‌های مختلف

وقتی می‌خواهیم روند یا تفکر خود را ارتقاء دهیم، بهترین راه نگاه به صنایع مختلف و برداشت روش‌های خوب آن‌هاست. هوانوردی بخاطر ایمنی و کار تیمی، ساختارهای منسجمی برای حفظ خودانضباطی ایجاد کرده است. همانطور که در این مطلب دیدید، این حوزه الهام‌بخش روش‌های زندگی روزمره هم هست.

ما می‌توانیم از حوزه‌های مختلف برای رشد فردی ایده بگیریم. مثلاً مقاله‌های قبلی درباره تفکر ریاضی برای حل مسأله و کاهش افکار وسواسی را ببینید.