بحران افزایش قیمت نان در نیمه دوم سال | قیمت نان گران شد
افزایش ۱۵ درصدی قیمت نان بار دیگر پرده از شکاف عمیق میان هزینه واقعی تولید نان و نرخهای دستوری دولت برداشت، شکافی که کارشناسان آن را نشانه ناگزیر بودن آزادسازی قیمت نان در نیمه دوم سال میدانند.
به گزارش اینتیتر به نقل از اقتصادآنلاین، افزایش ۱۵ درصدی نرخ نان در مشهد که بهدنبال فشارهای سنگین کارگروه آرد و نان این استان تصویب شد، در واقع نشانهای از بحرانی گستردهتر در صنعت نان کشور است، بحرانی که فعالان صنفی مدتهاست درباره آن هشدار میدهند.
این در حالی است که معاون اقتصادی استانداری تهران همچنان بر کارشناسی بودن نرخ نان تأکید دارد، اما فعالان این حوزه این ادعا را بیپایه عنوان میکنند و میگویند قیمت واقعی تولید هر سنگک دستکم ۱۰ هزار تومان است، در حالی که نرخ تحمیلی دولت ۵۷۰۰ تومان تعیین شده و نتیجه چنین سیاستهایی چیزی جز افت شدید بهداشت نانواییها و رشد نگرانکننده بیماریهای غیرواگیر نیست.
گلایههای مردمی و استفاده از کارتخوان دوم
پس از گزارشهای متعدد درباره افزایش قیمت نان در مشهد، رئیس اتحادیه نانوایان این شهر افزایش رسمی ۱۵ درصدی نرخها را تأیید کرد.
با این حال برخی شهروندان میگویند به دلیل ثبت نشدن نرخهای جدید در سامانه «نانینو»، برخی نانواییها مبلغ اضافی را با کارتخوان دوم دریافت میکنند؛ موضوعی که باعث گلایه مردم و انتقاد نسبت به نبود اطلاعرسانی قبلی شده است.
افزایش قیمت موجه اما دیرهنگام
محمدرضا خواجه، عضو هیأتمدیره اتحادیه نانوایان اصفهان، افزایش قیمت نان در مشهد را اقدامی موجه و مبتنی بر مصوبه کارگروه استانی دانست.
او توضیح داد: در پی اعتراضات خیابانی نانوایان از فروردین تا خرداد امسال، قرار بود افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت نان تصویب شود اما وزارت کشور تنها با ۸۰ درصد موافقت کرد و در نهایت ۴۰ درصد در مردادماه اعمال شد. با این وجود، این افزایش نه تنها هزینههای جاری نانوایان را پوشش نداد، بلکه موجب شد مردم با نان بیکیفیتتری مواجه شوند.
پیشبینی آزادسازی قیمت نان در نیمه دوم سال
خواجه با اشاره به زیانده بودن نرخ فعلی تأکید کرد: پیشبینیها نشان میدهد در نیمه دوم سال، دولت چارهای جز آزادسازی کامل قیمت نان ندارد، در غیر اینصورت نانوایان یا ورشکست میشوند یا مجبور به تعطیلی واحدهای خود.
رد ادعای کارشناسی بودن قیمت نان
این کارشناس با انتقاد تند از سخنان معاون اقتصادی استانداری تهران گفت: صحبتهای او درباره کارشناسی بودن نرخ نان حتی یک ریال هم قابل قبول نیست. قیمت تمامشده یک سنگک ۱۰ هزار تومان است، اما دولت آن را ۵۷۰۰ تومان اعلام کرده، چنین فاصلهای با واقعیت چگونه کارشناسی است؟
او افزود: اگر قیمتها کارشناسی است، چرا بسیاری از نانوایان پس از سن بازنشستگی همچنان مجبور به کارند؟
چرا به گفته وزارت بهداشت، وضعیت بهداشت نانواییها ۸۵ درصد عقبتر از سایر صنوف است؟
چرا پژوهشکده غله رسماً اعلام کرده حذف نان لواش از رژیم غذایی باعث سلامت بیشتر مردم میشود؟
چگونه آمار ابتلا به بیماریهای غیرواگیر از یک نفر در هر پنج ایرانی در سال ۱۳۸۰ به یک نفر در هر سه نفر رسیده است؟
یارانههای پرداخت نشده و بحران هزینهها
به گفته خواجه اگر دولت با افزایش ۸۰ درصدی نرخ نان موافقت میکرد، امروز قیمت هر نان تنها ۲۰۰۰ تومان بود، اما در شرایط فعلی نرخ ۱۵۰۰ تومانی نه تنها واقعی نیست، بلکه شش ماه است یارانه شبانه نانوایان نیز پرداخت نشده و دولت همزمان نرخ نان را ۵۰ درصد کاهش داده است.
اختیار کارگروههای استانی برای افزایش قیمت
او توضیح داد که کارگروه آرد و نان مشهد میتواند به دلیل شرایط بحرانی واحدها و در راستای جلوگیری از تعطیلی نانواییها، حتی بدون نظر دولت درباره قیمت نان تصمیمگیری کند؛ افزایش اخیر هم بر اساس همین اختیار بوده است.
وضعیت بیسامان قیمت نان در پایتخت
خواجه وضعیت قیمت نان در تهران را کاملاً از کنترل خارجشده توصیف کرد و گفت: سه سال تثبیت نرخ نان باعث شد بسیاری از نانوایان سنگک را ۱۰ هزار تومان بفروشند؛ اما دولت امسال نرخ ۵۵۰۰ تومان را ابلاغ کرده و کمتر کسی به این قیمت تحمیلی عمل میکند.
به گفته او، لجبازی دولت با نانوایان نهایتاً به زیان مردم تمام میشود، زیرا نانوا نمیتواند از جیب خود به مردم یارانه بدهد و در نتیجه مجبور به کاهش وزن خمیر یا افت کیفیت میشود.
نقش نانینو و سیاستهای غلط در افت کیفیت نان
این عضو کمیته تدوین استاندارد گندم، سامانه «نانینو» را نیز از عوامل اصلی تشدید بحران دانست و گفت: وزارت اقتصاد وعده داده بود شبی ۴۰ درصد به نانوایان پرداخت میشود اما به آن عمل نکرد، و وزارت جهاد نیز با وجود وعده افزایش ۸۰ درصدی، زیر بار آن نرفت؛ نتیجه این عقبنشینیها، افزایش ۴۰ درصدی نیمبند و آغاز روند کوچکسازی و بیکیفیتی نان بود.