قند میوه و نوشابه سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند
پژوهشگران دانشگاه وین دریافتهاند که مصرف فروکتوز (قند رایج در میوهها، نوشابهها و مواد فرآوریشده) باعث میشود سلولهای دفاعی خون بیش از حد به باکتریها واکنش نشان دهند و التهاب خطرناکی ایجاد کنند. این کشف، رابطه پنهان بین رژیم غذایی شیرین و ضعف سیستم ایمنی بدن را آشکار میسازد.
به گزارش اینتیتر به نقل از ایرنا، وبگاه سایتِکدِیلی در گزارشی آورده است:
پزشکی نوین پیشرفتهای چشمگیری داشته، اما عفونتهای باکتریایی و ویروسی همچنان از عوامل اصلی مرگومیر در جهان محسوب میشوند. دانشمندان اکنون در حال بررسی این موضوع هستند که تغذیه میتواند در چگونگی مقابله بدن با این مهاجمان نقش داشته باشد یا خیر.
گروه پژوهشی از دانشگاه وین به سرپرستی پروفسور اینا برگهایم (Ina Bergheim) برای نخستینبار نشان داده است که مصرف فروکتوز (نوعی قند که به وفور در میوهها، نوشیدنیهای صنعتی و شیرینیها یافت میشود) باعث میگردد تا گلبولهای سفید کلیدی در خون (مونوسیتها) واکنشی افراطی و مضر به سموم باکتریایی نشان دهند. این پژوهش که در نشریه معتبر ریداکس بایولوژی/ Redox Biology منتشر شده، نشان میدهد فروکتوز، تعداد گیرندههایی را که این سموم را شناسایی میکنند افزایش میدهد و این امر میتواند التهاب را تشدید کند.
آزمایش روی دو قند: فروکتوز در مقابل گلوکز
برای درک تأثیر قندهای مختلف، پژوهشگران دو مطالعه کنترلشده روی بزرگسالان سالم انجام دادند. شرکتکنندگان نوشیدنیهای شیرینشده با فروکتوز یا گلوکز (قند معمولی) مصرف کردند. نتایج مقایسهای نشان داد که این دو قند، تأثیرات کاملاً متفاوتی بر سیستم ایمنی دارند. آزمایشهای تکمیلی نیز روی سلولهای ایمنی جداشده در محیط آزمایشگاه انجام شد.
سازوکار آسیب: چگونه فروکتوز سیستم هشدار را بیش از حد حساس میکند؟
یافته کلیدی این بود که مصرف فروکتوز (برخلاف گلوکز) تعداد گیرندههای تیاِلآر۲/ TLR۲ را روی گلبولهای سفید خون به طور چشمگیری افزایش میدهد. این گیرندهها در حکم دوربینهای امنیتی سلول هستند که وجود سموم باکتریایی را گزارش میکنند.
پروفسور برگهایم توضیح میدهد: با افزایش تعداد این دوربینهای امنیتی، سلولهای دفاعی حساسیت بیش از حدی پیدا میکنند. سیستم هشدار در مواجهه با حتی مقدار اندکی سم باکتریایی، به صدا در میآید و پاسخ التهابی شدیدی به راه میافتد. این واکنش افراطی با ترشح مقدار زیادی از مواد التهابی مانند اینترلوکین۶ همراه است که در درازمدت به بافتهای بدن آسیب میرساند.
پیامدهای مهم: از فرد سالم تا بیماران پرخطر
این پژوهش تأکید میکند که حتی مصرف کوتاهمدت و زیاد فروکتوز (مثلاً با نوشیدن چند قوطی نوشابه در روز) میتواند در افراد سالم نیز سیستم ایمنی را به سمت التهاب مزمن سوق دهد. این یافته بهویژه برای گروههای پر خطر مانند مبتلایان به دیابت نوع ۲ یا کبد چرب و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، پر اهمیت است؛ زیرا در بدن این افراد، زمینه التهاب بالاست و مصرف فروکتوز میتواند مانند سوخت روی آتش عمل کند.
نگاه به آینده: آیا باید قند میوه را حذف کرد؟
پروفسور برگهایم نتیجه میگیرد: مدتهاست که قند، بهویژه فروکتوز موجود در نوشیدنیهای شیرین و شیرینیها، به افزایش خطر بیماریهای متابولیک مانند چاقی و کبد چرب متهم است. یافته جدید ما نشان میدهد که این قند همچنین میتواند خط دفاعی بدن را دچار اختلال کند.
توصیه نهایی بر اساس این پژوهش، پرهیز از مصرف فروکتوز افزوده و صنعتی (بهویژه در نوشیدنیهای شیرین، شیرینیها و غذاهای فرآوریشده) است. مصرف میوه کامل به دلیل داشتن فیبر و سایر مواد مغذی، اثرات متفاوت و کمخطری دارد.
پژوهشهای آینده باید مشخص کنند که این التهاب ناشی از فروکتوز، چگونه در درازمدت احتمال ابتلا به عفونتهای جدی را افزایش میدهد.
