زادگاه نیما در مسیر ثبت جهانی | با هم یوش را بگردیم

به گزارش اینتیتر به نقل از همشهری آنلاین، هر چند بیشتر گردشگران به قصد دیدن خانه نیما راهی یوش می‌شوند، اما این روستا دیدنی‌های دیگری هم دارد. امیر حسن‌زاده، دهیار روستا به همشهری می‌گوید که پس از ثبت ملی روستای یوش، زیرساخت‌های گردشگری در مسیر تکمیل است. حسین ایزدی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مازندران هم خبر می‌دهد که ثبت جهانی روستای یوش در دست پیگیری است. به بهانه ۲۱ آبان سالروز تولد نیما یوشیج به این روستا سر می‌زنیم.

گردشگران در خانه نیما

فصل سفر به یوش پاییز و بهار است؛ روستایی با وسعت ۳۳۰ هکتار از توابع بلده شهرستان نور در مازندران که در دره‌ای زیبا بین کوه‌های البرز قرار دارد. شمال روستا به مراتع و «اسپی‌کوه» (سفیدکوه) می‌رسد و جنوبش به کوه «قبله‌نما». گردشگران که بیشترشان اهل شعر و ادبیات هستند، یوش را به بهانه دیدن خانه موزه نیما انتخاب می‌کنند. خانه‌ نیما به سبک معماری دوره قاجار به دست علی‌خان ناظم الایاله، پدربزرگ نیما ساخته‌شده و شکل و شمایل آشنایی دارد. این خانه‌موزه هویتش را از روزهایی که پدر شعر نو فارسی درآن گذرانده، می‌گیرد. گچ بری و آجرکاری آن هنر معماران اصفهانی است. سقفی شبیه به شیروانی، اتاق‌های با پنجره‌های ارسی و چوبی با نورگیر مشبک، معماری این خانه را تکمیل کرده‌اند. در خانه موزه نیما یک نقاشی با امضای نیما و تعدادی از وسایل شخصی او مثل چراغ، قلم و عینک نگهداری می‌شود. اتاق دیگر این خانه هم به کتابخانه تبدیل شده. نیما در یوش زندگی روستایی، تیراندازی و اسب‌سواری را آموخت و تا ۱۲ سالگی در دل طبیعت زندگی کرد و پس از آن همراه خانواده راهی تهران شد. چندی در رشت و تهران زندگی کرد و اواخر عمر به یوش بازگشت. سال ۱۳۳۸ به علت سرمای شدید یوش به ذات‌الریه مبتلا شد و برای درمان به تهران رفت. معالجات تاثیری نداشت و نیما در دی همان سال درگذشت و در امامزاده عبدالله تهران دفن شد. در سال ۱۳۷۲ بنا به وصیت وی پیکر او را به خانه‌اش در یوش منتقل کردند. آرامگاه او در کنار آرامگاه خواهرش، بهجت‌الزمان اسفندیاری در میان حیاط خانه است.

رونق بوم‌گردی

روستای تاریخی و گردشگری یوش با جمعیت دائم ۱۰۰ خانوار (۴۰۰ نفر) و جمعیت شناور ۵۰۰ خانوار جاذبه‌های گردشگری خاص خودش را دارد. این روستا شهر آمل ۱۱۰ کیلومتر و با تهران ۱۸۰ کیلومتر فاصله دارد. شغل مردم روستا کشاورزی، دامداری و باغداری‌ است. دهیار روستای یوش به همشهری می‌گوید: «تعداد گردشگران همزمان با سالروز تولد نیما بیشتر می‌شود. در تلاشیم با رونق صنعت بوم‌گردی رفاه بیشتری برای گردشگران و هم رونق اقتصادی و اشتغالزایی برای روستاییان ایجاد کنیم.»

امیر حسن زاده- دهیار روستای یوش

امیر حسن‌زاده با اشاره به اینکه روستا ۲ بومگردی دارد، ادامه می‌دهد: «با کمک خیران زیرساخت‌های اولیه شامل راه‌اندازی سیستم فاضلاب و ۷ کیلومتر لوله‌کشی آب آشامدنی، سنگفرش و بهسازی معابر برای روستا انجام شده‌است. جاجیم بافی هم از صنایع دستی روستاست که مورد استقبال گردشگران قرار گرفته‌است.»

آرامگاه کیاداوود

دیدنی‌های یوش

در قسمت بالای روستای یوش روی تپه یک گورستان دیده می‌شود و یک بنای کوچک که به آرامگاه کیاداوود معروف است. برخی معتقدند کیاداوود یکی از فرزندان حاکم منطقه بوده و برخی دیگر می‌گویند این بنا در زمان زرتشتیان آتشکده بوده. از این رو آرامگاه کیاداوود به اسم آتشکده کیاداوود هم شناخته می‌شود و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه میرزا مهدی خان و باغ شاه نیز از دیگر اماکن دیدنی روستای یوش است. ناصرالدین شاه چند روزی را به روستای یوش سفر کرده و در خانه میرزا مهدی خان و باغ شاه مهمان بوده. پس از آن این روستا و باغ شاه به عنوان یکی از تفریحگاه‌های اصلی ناصرالدین شاه شناخته شد. حمام قدیمی یوش از آثار به جا مانده از عصر قاجار و بنای جفت برار از آثار تاریخی روستا و مربوط به قرن هشتم است که هر دو به ثبت ملی رسیده.

رودخانه یوش

طبیعت جنوب روستا بکر و دیدنی است. رود هراز دو سرشاخه اصلی دارد که یکی از آن‌ها به نام اوزرود از پایین‌دست یوش می‌گذرد. رودخانه یوش از رود هراز جدا شده و در جنوب کوه دماوند از دره‌لار به سمت روستای یوش سرچشمه می‌گیرد. سنگ سیاه رنگ در نزدیکی رودخانه یوش که روی آن نقشی از اسب و زین حکاکی شده هم دیدنی است. مقبره سید امین و سید جلال است. و پسری که در زمان قدیم از روستای اوزان از توابع طالقان به روستای یوش نقل مکان و بین اهالی اعتبار زیادی برای خود کسب کرده بودند. مردم روستا هم برایشان مقبره‌ای با شکوه ساختند. کوه‌های سرخبند از سلسله جبال البرز در جنوب روستای یوش و مقصد گردشگرانی است که قصد کوهنوردی دارند.