چین؛ ابرقدرت جدید دریا؛ ایران در راه ساخت سلاح استراتژیک دریایی!
هفته گذشته اخباری مبنی بر مانور نظامی چین با دو ناو هواپیمابر «لیائونینگ» و «شاندونگ»، ددر اطراف تایوان منتشر شد.
به گزارش اینتیتر به نقل از تابناک، در رروزهای اخیر نیز تصاویری از جدیدترین ناو در دست ساخت چین که ظاهر و ساختار متفاوتی دارد انتشار یافت و خبرساز شد.
هر دوی این اخبار را میتوان اقدامی در راستای تحقق هدف چین برای بدل گشتن به ابرقدرت پیشرو جهان دانست؛ چین هدفگذاری کرده است تا در صدمین سالگرد تأسیس کشور خود (سال ۲۰۴۹) به همراه آمریکا تبدیل به یک ابرقدرت نظامی جهان شود که برای دستیابی به این هدف در این سالها استراتژی جامع و منسجمی را سرلوحه کار خود قرار داده است.
وجه دیگر اهمیت این اقدامات چین، مناقشات و تنشهای دریایی با آمریکا در دریای جنوبی چین و تایوان است که به نظر میرسد چین با سرمایهگذاری گستردهای روی نیروی دریایی خود کرده که تبلور آن در توسعه ناوهای هواپیمابر این کشور است.
• یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با تابناک این مانور را تلاش چین برای هشدار دادن به تایوان دانست.
علیرضا ثمودی، کارشناس روابط بینالملل و استاد دانشگاه، پیرامون منازعات چین و آمریکا گفت: در سالهای اخیر رقابت استراتژیک بین چین و آمریکا شکل گرفته است که شامل موضوعات و حوزههای متنوعی میباشد؛ یکی از این موضوعات که اهمیت ویژهای دارد دریای چین جنوبی است که در یکی دو سال گذشته شاهد وقوع حوادث و برخوردهایی میان نیروهای چینی و آمریکایی-کانادایی بودهایم و این منطقه به یکی از مسائل حساس در روابط میان این دو کشور تبدیل شده است.
وی افزود: موضوع دیگر مسئله تایوان است که بحث وحدت مجدد چین و تایوان را در بر میگیرد و از مهمترین اهداف چین بازگرداندن تایوان به سرزمین اصلی خود محسوب میشود. موضوع تایوان یکی از حساسترین موضوعات در روابط چین و ایالات متحده است؛ با توجه به انتخابات ریاستجمهوری اخیر در تایوان که منجر به قدرت گرفتن حزبی شد که به دنبال استقلال است و رئیسجمهور کنونی این کشور بر استقلال تایوان تأکید دارد. مانور اخیر را هم به نوعی میتوان تلاش چین برای هشدار دادن به تایوان دانست.
این کارشناس در پایان اشاره کرد: در مجموع میتوان گفت موضوعات تایوان و دریای چین جنوبی از حوزههایی هستند که ممکن است در آینده منجر به افزایش تنشها در روابط چین و ایالات متحده شوند، هرچند که هر دو طرف در تلاشاند این تنشها را مدیریت نمایند.
نیروی دریایی ارتش چین در ۱۲ سال گذشته، سه ناو هواپیمابر ساخته است؛ لیائونینگ در سال ۲۰۱۲، شاندونگ در سال ۲۰۱۹ و از فوجیان نیز ابتدای سال جاری میلادی رونمایی شد. چند ماه پس از رونمایی از فوجیان اخباری مبنی بر آغاز ساخت چهارمین ناو انتشار یافت که بر اساس گمانهزنیها این ناو هستهای خواهد بود و چین با ساخت آن، بعد از آمریکا و فرانسه به سومین کشور دارنده این نوع ناو تبدیل خواهد شد؛ مزیت ناو هستهای تداوم حضور روی آبها بدون نیاز به سوختگیری است.
با وجود تمام پیشرفتها به لحاظ آماری همچنان این تعداد در مقایسه با ناوهای هواپیمابر آمریکا عدد کمی محسوب میشود، اما نکته مهم اینجاست که ادامه روند پرسرعت فعلی میتواند هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی جبرانکننده این فاصله باشد و در بلند مدت انحصار قدرت آمریکا را از بین ببرد.
به طور کلی ناو هواپیمابر یک کشتی جنگی برای حمل هواپیماها و بالگردها محسوب میشود که میتواند دهها جنگنده و هلیکوپتر را حمل کنند و به کشورها این امکان را میدهد که قدرت هوایی خود را بدون نیاز به پایگاههای هوایی دائمی، به هر نقطهای از جهان منتقل کنند. تا کنون تنها ۱۱ کشور دارای ناوهای هواپیمابر هستند و در مجموع ۲۷ ناو هواپیمابر در آبهای بین المللی به ماموریتهای نظامی خود مشغولاند؛ از این تعداد ۱۱ ناو (۴۰ درصد) هواپیمابر متعلق به آمریکاست. پس از آن، چین با ۳ ناو و کشورهای هند، ایتالیا، ژاپن و انگلیس هر کدام با ۲ ناو در رده بعدی قرار دارند. روسیه، فرانسه، اسپانیا، تایلند و ترکیه نیز هر کدام دارای یک ناو هستند.
سازمان رزم جمهوری اسلامی ایران نیز دارای دو ناو هواپیمابر شهید رودکی (اقیانوس پیما) و شهید باقری (پهپادبر) است، اما تفاوت آن با ناو سایر کشورها در مأموریتشان است؛ ناوهای ایرانی برای عملیاتهای محلی و دفاع از منافع دریایی در خلیج فارس و دریای عمان طراحی شدهاند در حالیکه ناوهای هواپیمابر دیگر اغلب جهت انجام عملیاتهای گسترده در اقصی نقاط جهان فعالیت میکنند.