نقد مسعود فراستی بر فیلم سینمایی «زن و بچه» سعید روستایی

به گزارش اینتیتر، مسعود فراستی،‌ منتقد سینمای ایران و جهان در کانال یوتوبی خود به تحلیل و نقد فیلم سینمایی زن و بچه، جدیدترین اثر سعید روستایی پرداخته است. نقد مسعود فراستی درباره فیلم زن و بچه را در ادامه می خوانیم:

در مورد فیلم «زن و بچه» از سعید روستایی صحبت می‌کنیم. فیلم قبلی او، «برادران لیلا»، به حدی ضعیف بود که امیدی به آثار آینده‌اش باقی نمی‌گذاشت. «متری شش و نیم» اما نسبتاً موفق بود و توانست به خوبی مخاطب را جذب کند. به نظر من، «زن و بچه» فیلمی انسانی‌تر و با بازی‌های خیره‌کننده است. عنوان «زن و بچه» کمی دم‌دستی است و به نظرم عنوان مناسب برای این فیلم «بخشش» می‌تواند باشد، با توجه به مضمون و سکانس پایانی فیلم.

قصه فیلم درباره زنی است که با دو فرزندش، یک پسر و یک دختر، زندگی می‌کند و زنی فعال و مستقل است. نمای اول فیلم، که در یک کلینیک زیبایی رخ می‌دهد، ارتباط چندانی با ادامه داستان ندارد و صرفاً پرت‌کننده است و کمکی به شناخت شخصیت نمی‌کند. پسر فیلم بسیار طبیعی است، چرا که تنها با مادرش زندگی می‌کند، باهوش و کمی شرور است و مدرسه نتوانسته او را مهار کند. او گاهی قمار می‌کند، از دیگر بچه‌ها پول می‌گیرد و گاهی سیگار می‌کشد. مدرسه و مدیرانش از رفتار او ناراضی هستند.

در داستان، پسر برای چند روز پیش پدربزرگش می‌رود و در آنجا حوادث واقعی رخ می‌دهد که منجر به مرگش از طریق پرت شدن از پنجره می‌شود. این مرگ، با بازی کلیشه‌ای و ضعیف پورشیرازی، به درستی منتقل نمی‌شود. همچنین شخصیتی دیگر در فیلم هست که بیماران را جابه‌جا می‌کند و با بازی پیمان مادی، هم شخصیت و هم بازی او ضعیف است و مخاطب هیچ همدلی با او نمی‌کند.

مدرسه نیز نقش مهمی دارد، با معلم‌ها و ناظری که به سخت‌گیری معروف هستند و مرتب مادر را تحت فشار قرار می‌دهند. در این میان، شخصیت مادر شکل می‌گیرد؛ زنی که مرتب سر کار است، به مدرسه بچه‌ها نمی‌رسد و با مادر خود زندگی می‌کند. تحول شخصیت از زمانی آغاز می‌شود که مراسم خواستگاری و ازدواج رخ می‌دهد؛ بخش‌هایی که ضعیف و زائد فیلم هستند و می‌توانستند کوتاه‌تر باشند.

سکانس پایانی فیلم نقطه طلایی آن است و نگاه متفاوت روستایی را نشان می‌دهد. در این سکانس، شخصیت زن پس از از دست دادن فرزند و مواجهه با دشواری‌های زندگی، آرام آرام به سمت بخشش می‌رود. بازی ایزدیار در این نقش، بهترین بازی او تاکنون است. او نقش زنی رانده‌شده و آسیب‌دیده را بازی می‌کند که پس از مرگ پسر، تحول شخصیتی پیدا می‌کند و نهایتاً با بخشش مواجه می‌شود.

فیلم همچنین تضادهای انسانی را به خوبی نشان می‌دهد. صحنه‌ای که پورشیرازی بیمار می‌شود و زن به آستانه انجام کار خشنی می‌رود اما دست به آن نمی‌زند، تضاد درونی شخصیت را به خوبی نمایش می‌دهد. میزانسن و حرکت دوربین نیز در این سکانس‌ها دقیق و اثرگذار است.

نکته دیگر، رابطه بین خواهر و برادر، و عشق کودکانه علیار به دختربچه کوچک، به خوبی پرداخته شده است. شیطنت‌ها و رفتارهای پسر در مدرسه نیز طبیعی و درست طراحی شده‌اند و ارتباط کودک و محیط مدرسه به خوبی منتقل شده است.

دوربین روستایی منظم و کمدایی است و اندازه قاب‌ها و کلوزآپ‌ها به خوبی رعایت شده است. نسبت به فیلم‌های قبلی او، «زن و بچه» پیشرفت قابل توجهی دارد و فیلمی ایرانی، قابل دفاع و انسانی است. فیلم‌نامه، دیالوگ‌ها و شخصیت‌ها در مجموع خوب نوشته شده‌اند و بازی ایزدیار به ویژه باعث شده که فیلم از لحاظ احساسی بسیار اثرگذار باشد.

در مجموع، «زن و بچه» نشان می‌دهد که سعید روستایی توانسته تجربه‌های قبلی خود را کنار بگذارد و فیلمی انسانی، دقیق و با شخصیت‌پردازی درست بسازد. این فیلم برخلاف برخی آثار اگزوتیک، کاملاً ایرانی و با هویت محلی ساخته شده و می‌تواند امیدواری به آینده فیلم‌سازی روستایی ایجاد کند.