آیا همیشه خستهاید ولی خوابتان نمیبرد؟ شاید مقصر «کورتیزول» باشد!

در دنیای پرشتاب امروز، بسیاری از ما احساس خستگی مزمن، اضطراب بیدلیل یا افزایش وزن بدون علت داریم. اما شاید چیزی که کمتر به آن توجه کردهایم، هورمون استرس بدن یعنی کورتیزول باشد.
به گزارش اینتیتر به نقل از همشهری آنلاین، در دنیای پرشتاب امروز، بسیاری از ما احساس خستگی مزمن، اضطراب بیدلیل یا افزایش وزن بدون علت داریم. اما شاید چیزی که کمتر به آن توجه کردهایم، هورمون استرس بدن یعنی کورتیزول باشد.
کورتیزول هورمونی است که توسط غدد فوقکلیوی ترشح میشود و نقشی حیاتی در مدیریت استرس، تنظیم قند خون، خواب و حتی سوختوساز بدن دارد. در حالت طبیعی، این هورمون در صبح به اوج میرسد و شب کاهش مییابد، اما اگر به دلایل مختلف مانند استرس مزمن، تغذیه نادرست یا کمخوابی، سطح آن برای مدت طولانی بالا بماند، سلامت ما به خطر میافتد.
سه نشانه هشداردهنده برای کورتیزول بالا:
بیخوابی یا بیدار شدن در نیمهشب: اگر ساعت ۲ یا ۳ نصفهشب از خواب بیدار میشوید و نمیتوانید دوباره بخوابید، ممکن است سطح کورتیزول شما بهجای پایین بودن، در حال افزایش باشد.
چربی شکمی با وجود رژیم: افرادی که بدون پرخوری دچار چربی در ناحیه شکم میشوند، ممکن است بدنشان در واکنش به کورتیزول، چربیها را در شکم ذخیره کند.
خستگی جسمی همراه با بیقراری ذهنی: احساس «تایِرِد ولی وایِرد» (خسته ولی بیقرار) یکی از نشانههای شایع کورتیزول بالاست—بدن از پا افتاده اما ذهن هنوز درگیر است.
چطور با کورتیزول بالا مقابله کنیم؟
از یک رژیم غذایی ضدالتهاب پیروی کنید (ماهیهای چرب، سبزیجات رنگارنگ، حبوبات)
وعدههای غذایی منظم با پروتئین و فیبر مصرف کنید تا قند خونتان ثابت بماند.
مدیتیشن، تنفس عمیق یا پیادهروی در طبیعت را در برنامه روزانه خود بگنجانید.
ساعت خوابتان را منظم کنید و از نور آبی قبل خواب دوری کنید.
مراقب سلامت رودهتان باشید؛ مشکلات گوارشی میتوانند کورتیزول را تحریک کنند.
اگر این علائم را دارید، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آزمایشهایی مثل تست بزاق یا نمونهگیری خون میتواند سطح کورتیزول شما را مشخص کند.
نتیجهگیری
کورتیزول دشمن نیست؛ بلکه دوست شماست، اگر در تعادل باشد. با کمی آگاهی و مراقبت از خود، میتوانید سطح این هورمون را کنترل کرده و زندگی آرامتر و سالمتری را تجربه کنید.